Με άρωμα «τζιχάντ» οι αιματηρές βομβιστικές επιθέσεις στο Βόλγκογκραντ

Γράφει ο Παναγιώτης Βελισσάρης – Λυμπερίδης

Καθώς η ρωσική κοινωνία προσπαθεί να ξεπεράσει το ψυχολογικό τραύμα των δύο αιματηρών βομβιστικών επιθέσεων στο Βόλγκογκραντ (ή αλλιώς πόλη του Στάλιν, αφού ονομαζόταν επί ΕΣΣΔ Στάλινγκραντ), την αρχική «παγωμάρα» και το σοκ έρχονται να αντικαταστήσουν καίρια ερωτήματα: Ποιος βρίσκεται πίσω από αυτή την πράξη και ποια τα κίνητρά του;

Ο «φόρος» αίματος για ακόμη μία φορά βαρύς: Συνολικά 33 άνθρωποι σκοτώθηκαν, ενώ ακόμη 104 τραυματίστηκαν, στα χτυπήματα που συνέβησαν με διαφορά μίας ημέρας.  Αρχικά στο σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης και έπειτα σε ένα τρόλεϊ την ώρα που πραγματοποιούσε δρομολόγιο σε ώρα αιχμής.

Ως δράστες για τις επιθέσεις θεωρούνται ύποπτοι από τις ρωσικές αρχές η Οκσάνα Ασλάνοβα και ο Πάβελ Πετσένκιν, των οποίων το προφίλ παρουσιάζει μερικές «τρανταχτές» ομοιότητες, οι οποίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν τις αρχές στο ποιος έδωσε την εντολή για τα χτυπήματα.

• Η μεν Ασλάνοβα ή αλλιώς μαύρη Χήρα, όπως την αποκαλούν οι ρωσικές αρχές, ήταν παντρεμένη με δύο πρώην ισλαμιστές πολέμαρχους στο βόρειο Καύκασο που σκοτώθηκαν στις μάχες με το στρατό, φέρεται να είναι πίσω από το χτύπημα στο σιδηροδρομικό σταθμό την Κυριακή (αν και η αστυνομία αρχότερα δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να εμπλέκεται ένας άνδρας στην επίθεση).
• Ο δε Πετσένκιν, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο Interfax (παρότι δεν κατονομάζι τις πηγές του) εξισλαμίστηκε, άλλαξε το όνομά του σε Ανσάρ αρ Ρούσι και το 2012 έγινε μέλος τζιχαντιστικής αντάρτικης ομάδας που δρα στο Νταγκεστάν, ενεργοποίησε τα εκρηκτικά με τα οποία ζώστηκε μέσα στο τρόλεϊ τη Δευτέρα.

Το Κρεμλίνο «δείχνει» τους τζιχαντιστές

Αλλά και η κυβέρνηση έσπευσε όχι μόνο να ρίξει τις ευθύνες στους τζιχαντιστές του Βόρειου Καυκάσου, αλλά και να συγκρίνει τα χτυπήματα, με αυτά που σημειώθηκαν στην Βοστώνη των ΗΠΑ τον Απρίλιο, αλλά και με αυτά της Συρίας. Μάλιστα, σε διάγγελμά του χθες ο Πούτιν υποσχέθηκε τον «πλήρη αφανισμό των τρομοκρατών».

Το μόνο σίγουρο πάντως είναι πως οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών επανέφεραν για τα καλά στην επικαιρότητα τα έντονα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Μόσχα σε σχέση με τις αποσχιστικές τάσεις που έχουν εκδηλώσει την τελευταία δεκαετία οι Καυκάσιες δημοκρατίες, οι οποίες κατά κόρον συγκεντρώνουν έντονα το ισλαμιστικό στοιχείο.

Η αιματηρές συγκρούσεις που ξέσπασαν το 1994 στην Τσετσενία και συνεχίστηκε επί ημερών Πούτιν, μετατράπηκαν με τα χρόνια σε έναν «ιερό πόλεμο»:  Η νέα γενιά ανταρτών μάχεται για τη δημιουργία ενός «εμιράτου» που θα περιλαμβάνει όλες τις εθνοτικές ομάδες που ζουν στον Καύκασο, (την Τσετσενία, το Νταγκεστάν και την Ινγκουσετία), κάτω από τον ισλαμικό νόμο, κάτι αντίστοιχο με το Αφγανιστάν υπό τους Ταλιμπάν.

Ο ηγέτης του εν λόγω πανισλαμιστικού κινήματος που έχει βάση στην Τσετσενία και… αυτοαποκαλούμενος εμίρης του Καυκάσου ο Ντοκού Ουμάροφ βρίσκεται πολύ ψηλά στη λίστα με τους εχθρούς του Κρεμλίνου. Σε αυτόν εξάλλου στράφηκε το δάχτυλο της κυβέρνησης έπειτα από τα χτυπήματα της Κυριακής και της Δευτέρας στο Βόλγκογκραντ, το οποίο σημειωτέον βρίσκεται κοντά στους πρόποδες του Καυκάσου, στην ακτίνα δράσης δηλαδή των ακραίων ισλαμικών στοιχείων που δραστηριοποιούνται στην περιοχή.

Σημειωτέον, μέλη αυτών των ομάδων έχουν να επιδείξουν «πλούσια» δράση και εκτός Ρωσίας, αφού τουλάχιστον 250 Τσετσένοι (άλλες αναφορές ανεβάζουν τον αριθμό σε πάνω από 1.000) εμπλέκονται ενεργά στο συριακό εμφύλιο, πολεμώντας με φανατισμό στο πλευρό τζιχαντιστικών ομάδων κατά του καθεστώτος του Μπασάρ Αλ Άσαντ.

Συνάντηση γεμάτη μυστήριο

Μπορεί το Κρεμλίνο έχει σχηματίσει μία ιδέα για αυτόν που όπλισε τους δύο βομβιστές αυτοκτονίας, αυτό που μένει να βρεθεί είναι και τα κίνητρά του. Είναι μόνο εσωτερικά ή υπάρχει και εμπλοκή ενός εξωτερικού παράγοντα;

Σε αυτό το πλαίσιο, ιδιαίτερη αξία φαίνεται να αποκτά και η ούτως ή άλλως αρκετά ενδιαφέρουσα συνάντηση που είχε ο πρόεδρος της Ρωσίας με τον επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών της Σαουδικής Αραβίας Πρίγκιπα Μπαντάρ στα τέλη του περασμένου Ιουλίου, η οποία άρχισε να συζητείται εκ νέου έντονα στα ρωσικά Μέσα Ενημέρωσης τις τελευταίες ημέρες.

Τότε ο Μπαντάρ, κόμισε στον Πούτιν μία εξωπραγματική πρόταση για αγορά στρατιωτικών εξοπλισμών και την επαναχάραξη του ενεργειακού χάρτη της Μέσης Ανατολής που περιλάμβανε κοινή στρατηγική Ρωσίας – Σαουδικής Αραβίας στο θέμα του πετρελαίου, και σε αντάλλαγμα η Μόσχα θα αποχωρούσε από τη Συρία, αφήνοντας την στη σφαίρα επιρροής του Ριάντ.

Πέραν αυτού όμως, ο πρίγκιπας φέρεται να προχώρησε σε μία κίνηση η οποία στα αυτιά πολλών αναλυτών στη Ρωσία ήχησε ως… απειλή: Όπως έγραφε εκείνες τις ημέρες η λιβανέζικη εφημερίδα Al Safir, ο Σαουδάραβας πρίγκιπας υποσχέθηκε στον Πούτιν «να ελέγξει» τους Τσετσένους αντάρτες ενόψει των Ολυμπιακών αγώνων στο Σότσι!

«Μπορώ να σας δώσω εγγυήσεις ότι οι Ολυμπιακοί σας θα διεξαχθούν με ασφάλεια. Ελέγχουμε τις ομάδες των Τσετσένων, που σας απειλούν» φέρεται να δήλωσε χαρακτηριστικά. Μάλιστα, σύμφωνα  με το δημοσίευμα, επιβεβαίωσε στον Πούτιν πως η Σαουδική Αραβία εκπαιδεύει Τσετσένους και τους έχει στείλει να πολεμούν στο πλευρό των αντικαθεστωτικών στη Συρία.

«Είναι ένας μοχλός πίεσης, τους χρησιμοποιούμε στη Συρία, αλλά αυτές οι ομάδες (των Τσετσένων) δεν έχουν ρόλο στο μελλοντικό πολιτικό τοπίο στη Συρία»,  φέρεται να είπε τότε ο επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών της Σαουδικής Αραβίας.

Φυσικά, τα όσα φέρονται να συζητήθηκαν πίσω από τις κλειστές πόρτες μεταξύ του Μπαντάρ και του Πούτιν, δεν αποτελούν ένδειξη εμπλοκής στα όσα συνέβησαν τις περασμένες ημέρες στο Βόλγκογκραντ ωστόσο προσθέτουν αρκετό παρασκήνιο σε… μία ήδη σκοτεινή υπόθεση.

Όλα αυτά μόλις 40 ημέρες πριν από τους χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του Σότσι, για την ασφάλεια των οποίων η ρωσική κυβέρνηση έχει επενδύσει δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια.

Πλέον, όλοι περιμένουν την απάντηση στις αιματηρές επιθέσεις των ισλαμιστών, ωστόσο τα πράγματα φαίνεται να είναι δύσκολα για τη Μόσχα, πόσο μάλλον εάν αναλογιστεί κανείς πως οι ισλαμιστές αντάρτες έχουν ορκιστεί να βυθίσουν στο αίμα τη διοργάνωση, με πρώτο και καλύτερο τον αρχηγό τους που καλεί διαρκώς τους οπαδούς του να εμποδίσουν με κάθε τρόπο τη διεξαγωγή των αγώνων.

• Βλαντιμίρ Πούτιν
• Βόλγκογκραντ
• Νταγκεστάν
• Ρωσία
• τρομοκρατική επίθεση
• Τσετσενία