«Πύρρειος» νίκη για το «ναι» στο τουρκικό δημοψήφισμα – Μπροστά με 51,2% έναντι του «όχι» που λαμβάνει 48,8% – Ερντογάν: Ιστορική απόφαση του λαού

Με πολύ μικρή διαφορά επικράτησε το «ναι» έναντι του «όχι» στο τουρκικό δημοψήφισμα. Η Τουρκία οδεύει διχασμένη προς την επόμενη ημέρα, ενώ ο Ερντογάν ​έχασε για πρώτη φορά σε εκλογική αναμέτρηση τα δύο του μεγάλα προπύργια, την Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα. Αμφισβητούν το αποτέλεσμα οι Κεμαλιστές της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Ο Τούρκος πρόεδρος, που πλέον έχει γίνει «σουλτάνος» ανακοίνωσε την επικράτησή του στρατοπέδου του «ναι». Συγκεντρώσεις υποστηρικτών του πραγματοποιούνται σε αρκετές πόλεις της Τουρκίας.

Ο Ερντογάν φέρεται να είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρωθυπουργό της χώρας, Μπιναλί Γιλντιρίμ, αλλά και τον ηγέτη του εθνικιστικού κόμματος, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, ο οποίος στήριξε την εκστρατεία του «ναι». Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε πως το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος είναι ξεκάθαρο.

Ο πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ ανέφερε πως η  η Τουρκία ανοίγει μια νέα σελίδα στη δημοκρατική της ιστορία και υπογράμμισε ότι ο τελευταίος λόγος ανήκει στο Έθνος και το Έθνος είπε «ναι» στη συνταγματική αναθεώρηση. Είπε ακόμη ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος είναι η  καλύτερη απάντηση σε εκείνους που βρίσκονται πίσω από την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος του περασμένου Ιουλίου στην Τουρκία.

Από την πλευρά του, ο ηγέτης του εθνικιστικού κόμματος MHP Ντεβλέτ Μπαχτσελί δήλωσε ότι το αποτέλεσμα συνιστά ένα «αδιαμφισβήτητο επιτυχημένο επίτευγμα».

Το διάγγελμα του Ταγίπ Ερντογάν

“Θέλω να ευχαριστήσω έναν έναν τους ψηφοφόρους μας ” δήλωσε ο πρόεδρος της Τουρκίας σε διάγγελμα που απηύθυνε για το δημοψήφισμα.

Ο επικεφαλής του τουρκικού κράτους τόνισε πως ελπίζει ότι τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος θα ωφελήσουν την Τουρκία.

Σύμφωνα με τον ίδιο τα ανεπίσημα αποτελέσματα δείχνουν ότι ο αριθμός των ψήφων υπέρ του “ναι” ανέρχεται σε 25 εκατομμύρια, ήτοι 1,3 εκατομμύρια περισσότεροι ψήφοι έναντι του “όχι”.

Ο Ερντογάν μίλησε για μια ιστορική απόφαση που έλαβε ο τουρκικός λαός κι ότι η μεταρρύθμιση αυτή είναι η σημαντικότερη στην ιστορία της Τουρκίας.

Μάλιστα τόνισε πως: “Θα συνεχίσουμε την πορεία μας γρηγορότερα κι ισχυρότεροι“. Υπογράμμισε μάλιστα πως θα μιλήσει άμεσα  με τον πρωθυπουργό κ.Γιλντιρίμ για το θέμα επαναφοράς της θανατικής ποινής, και εάν χρειαστεί θα κάνει δημοψήφισμα.  

Σύμφωνα με τον Τούρκο πρόεδρο το “ναι” επικράτησε με ποσοστό 51,5%. Ο επικεφαλής του τουρκικού κράτους υποστήριξε ότι η στήριξη των πολιτών για την συνταγματική αναθεώρηση αυξήθηκε στη νοτιοανατολική Τουρκία. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι ψηφοφόροι του εξωτερικού συνέβαλαν σε μεγάλο βαθμό στην επιτυχία του “ναι” στο δημοψήφισμα.

Ο Ερντογάν ανέφερε επίσης ότι όλα τα άρθρα της συνταγματικής αναθεώρησης θα τεθούν άμεσα σε ισχύ, κάποια όμως θα τεθούν σε ισχύ το Νοέμβριο του 2019. “Όλοι πρέπει να σεβαστούν την απόφαση του έθνους μας, ειδικά οι σύμμαχοί μας“, ήταν το μήνυμα που έστειλε ο Τούρκος πρόεδρος.

«Πύρρειος» νίκη

Καθώς έχει καταμετρηθεί το 99,99% των ψήφων η πρόταση του AKP για τη συνταγματική αναθεώρηση που ενισχύει τις εξουσίες του προέδρου Ερντογάν επικρατεί με το οριακό 51,2%, έναντι 48,8% που καταγράφει το «όχι». Πρόκειται πραγματικά για μια απειροελάχιστη διαφορά. Το ποσοστό συμμετοχής στο δημοψήφισμα που διεξήχθη στην Τουρκία εκτιμάται στο 86%, όπως μετέδωσε το τηλεοπτικό δίκτυο HABERTURK TV.

Περίπου 55 εκατομμύρια ψηφοφόροι είχαν δικαίωμα συμμετοχής σε αυτή τη διαδικασία. Οι Τούρκοι που ζουν στο εξωτερικό είχαν ήδη ψηφίσει τις προηγούμενες ημέρες στα κατά τόπους προξενεία ή εκλογικά τμήματα.

Δεν αναγνωρίζει το αποτέλεσμα η αντιπολίτευση

Με δεδομένο τον φόβο που εκφράζεται ότι η αντιπολίτευση δεν θα αναγνωρίσει το αποτέλεσμα, οι αρχές της Τουρκίας ανακοίνωσαν πως θα λάβουν έκτακτα μέτρα ασφαλείας. Σε αυτό το πλαίσιο, η πλατεία Ταξίμ έχει κλείσει για τις συγκεντρώσεις.

Όλα αυτά την ώρα που το  Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα, κάνει λόγο για σοβαρές παρατυπίες. Ειδικότερα, οι Κεμαλιστές θεωρούν ότι η απόφαση της εφορευτικής επιτροπής να κάνει δεκτά ασφράγιστα ψηφοδέλτια θα προκαλέσει «σοβαρό πρόβλημα νομιμότητας». Σε αυτό το πλαίσιο, οι Κεμαλιστές θα ζητήσουν την επανακαταμέτρηση του 60% των ψήφων.

Την ίδια ώρα το φιλοκουρδικό Κόμμα της Δημοκρατίας των Λαών HDP γνωστοποίησε στο Twitter ότι θα ζητήσει την επανακαμέτρηση των ψήφων που προήλθαν από τα «δύο τρίτα» των καλπών.

Sonuç evet de çıksa hayır da, sandıkların 3’te 2’sine itiraz edeceğiz. Bize ulaşan veriler, 3-4 puan düzeyinde manipülasyona işaret ediyor. pic.twitter.com/X12CUOCjBL

— HDP (@HDPgenelmerkezi) April 16, 2017

Έχασε τα προπύργιά του ο Ερντογάν

Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί πάντως το γεγονός ότι το AKP έχασε την Κωνσταντινούπολη, καθώς εκεί το «όχι» επικράτησε με 51,22%. Στην Άγκυρα, το «όχι» επικράτησε με 50,99%. Γενικότερα, το «όχι» επικρατεί κυρίως στις παράκτιες περιοχές, αλλά και στις νοτιοανατολικές επαρχίες όπου είναι έντονο το κουρδικό στοιχείο.

Εν τω μεταξύ, τρία άτομα έχασαν τη ζωή τους και άλλα τρία τραυματίστηκαν από πυροβολισμούς σε εκλογικό κέντρο στο Ντιγιάρμπακιρ. Σύμφωνα με πληροφορίες, το περιστατικό δεν συνδέεται άμεσα με το δημοψήφισμα, καθώς το φονικό έγινε στο πλαίσιο πολιτικής διαφωνίας ανάμεσα σε δύο οικογένειες. Οι πρώτοι πυροβολισμοί φέρεται να προήλθαν από έναν από τους γιους του αρχηγού του τοπικού χωριού. Ο δράστης μαζί με έναν αδελφό του έχουν συλληφθεί.

 Το διακύβευμα

Η συνταγματική αναθεώρηση που εγκρίθηκε από τη Βουλή της Τουρκίας και όπως φαίνεται από την οριακή λαϊκή πλειοψηφγία, φέρνει σαρωτικές αλλαγές στη γειτονική χώρα. Βάσει τις συνταγματικής μεταρρύθμισης, ο πρόεδρος Ερντογάν θα συγκεντρώνει τις περισσότερες εκτελεστικές εξουσίες, ορίζοντας ο ίδιος τους υπουργούς της κυβέρνησης, καθώς και έναν ή δύο αντιπροέδρους.

Ο θώκος του πρωθυπουργού καταργείται, ενώ βάσει των προβλέψεων του νομοσχεδίου, ο πρόεδρος θα μπορεί να επεμβαίνει άμεσα στον δικαστικό τομέα.

Ο πρόεδρος της Τουρκίας θα μπορεί να επιλέγει άμεσα ή έμμεσα έξι μέλη του Ανώτατου Συμβουλίου Δικαστών και Εισαγγελέων (HSYK), το οποίο είναι αρμόδιο για να διορίζει και να αποπέμπει τους δικαστικούς λειτουργούς. Το κοινοβούλιο θα επιλέγει τα υπόλοιπα επτά μέλη.

Τα στρατοδικεία, που έχουν στο παρελθόν καταδικάσει σε θάνατο πολλούς αξιωματούχους μεταξύ αυτών και ο πρώην πρωθυπουργός Αντνάν Μεντερές μετά το πραξικόπημα του 1960, θα απαγορευθούν πλην εξαιρέσεων.

Σύμφωνα με τη συνταγματική μεταρρύθμιση, η χώρα θα κηρύσσεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης μόνο σε περίπτωση “εξέγερσης ενάντια στην πατρίδα” ή όταν σημειώνονται “βίαιες ενέργειες που απειλούν το έθνος με διχασμό”.

Ο πρόεδρος θα αποφασίζει αν θα κηρύξει ή όχι κατάσταση έκτακτης ανάγκης προτού θέσει σχετικό ερώτημα στο κοινοβούλιο. Στη συνέχεια το κοινοβούλιο θα μπορεί να την παρατείνει, να την αναστέλλει ή να περιορίζει τη διάρκειά της.

Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης αρχικά θα μπορεί να τίθεται σε ισχύ για έξι μήνες, και στη συνέχεια θα μπορεί να παρατείνεται για ανώτατη περίοδο 4 μηνών κάθε φορά.

Ο αριθμός των βουλευτών θα αυξηθεί από 550 σε 600, ενώ το όριο ηλικίας του εκλέγεσθαι θα μειωθεί από τα 25 έτη που είναι τώρα στα 18. Οι προεδρικές και οι βουλευτικές εκλογές θα διεξάγονται ταυτόχρονα κάθε πέντε χρόνια, έναντι τεσσάρων που ισχύει τώρα.

Το κοινοβούλιο θα εξακολουθήσει να μπορεί να καταρτίζει, να τροποποιεί και να καταργεί νόμους. Επίσης θα ελέγχει τις ενέργειες του προέδρου, όμως αυτός θα μπορεί να εκδίδει προεδρικά διατάγματα για τους τομείς που αφορούν τις διευρυμένες εκτελεστικές του εξουσίες. Αντίθετα, το νομοσχέδιο προβλέπει ότι ο πρόεδρος δεν θα μπορεί να εκδίδει διατάγματα για θέματα τα οποία ρυθμίζονται ξεκάθαρα από τους νόμους.

Αν ο πρόεδρος κατηγορηθεί ή θεωρηθεί ύποπτος ότι διέπραξε κάποιο αδίκημα, το κοινοβούλιο θα μπορεί να ζητεί να διενεργηθεί έρευνα, όμως η απόφαση θα πρέπει να ληφθεί με διευρυμένη πλειοψηφία τριών πέμπτων.

• Άγκυρα
• δημοψήφισμα
• θανατική ποινή
• Μπιναλί Γιλντιρίμ
• Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν
• Τουρκία