Από το Καστελόριζο με αγάπη…

Με αφορμή την ομιλία του Αλέξη Τσίπρα στο Καστελόριζο σκέφθηκα να κάνω μια σύντομη αναδρομή των τελευταίων 8 ετών, των τελευταίων 8 μνημονιακών ετών.

Από την πρώτη παρουσία και ομιλία του Γεωργίου Παπανδρέου, στις 23 Απριλίου του 2010, μέχρι και την προχθεσινή ομιλία του Αλέξη Τσίπρα, στις 17/4/2018, τα έχουμε δει όλα.

Έχουν μεσολαβήσει 

• 4 κυβερνήσεις, 
• 4 μνημόνια, 
• τουλάχιστον 25% μείωση του Ακαθάριστου Εθνικού προϊόντος,
• τριπλασιασμός των οφειλών προς το ελληνικό δημόσιο,
• τεράστια μείωση μισθών και συντάξεων,
• αύξηση της φορολογίας και της ανεργίας επίσης, σε απίστευτα επίπεδα.
• Αύξηση της εγκληματικότητας και της ανομίας

Μερικές χιλιάδες αυτοκτονίες και μερικές εκατοντάδες χιλιάδες νέοι που διέφυγαν στο εξωτερικό για ανεύρεση εργασίας ήταν επίσης μερικές από τις παρενέργειες της περιόδου.

Σε αυτό το διάστημα εκπαιδευτήκαμε σε πολλά πράγματα. 

• Στην υπόθεση του χρέους και πόσο κρίσιμο είναι αυτό ή όχι, 
• στις έννοιες των ελλειμμάτων και πλεονασμάτων αλλά και πώς αυτά επιτυγχάνονται, 
• στην ύπαρξη των μνημονίων και στην αναγκαιότητα τους ή μη
• στην ύπαρξη και την αποκάλυψη των διαφόρων λαϊκίστικων ρητορικών και τις εγκληματικές τους παρενέργειες.
• στις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα που έχουμε σαν μέλη της ΕΕ.

Με μία γρήγορη αναδρομή στα κεντρικά γεγονότα της οκταετίας θα εκτιμήσω  ότι ένα μεγάλο μέρος της ζημιάς μάλλον οφείλεται πιο πολύ στην αντίδραση μας, παρά στο πρόβλημα της οικονομίας αρχής εξ αρχής.

Το 1ο μνημόνιο (δανειακή σύμβαση) ψηφίστηκε την άνοιξη του 2010, από πρόταση της κυβέρνησης του Γιώργου Παπανδρέου (ΠΑΣΟΚ) και από 172 βουλευτές. 

Εμπεριείχε δε τα παρακάτω

1. 80 δισ. δάνειο από τις 15 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης

2. 30 δισ. δάνειο από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο

3. “Μνημόνιο Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής” (ΜΟΧΠ),

4. “Τεχνικό Μνημόνιο Συνεννόησης” (ΤΜΣ) και

5. “Μνημόνιο Συνεννόησης στις Συγκεκριμένες Προϋποθέσεις Οικονομικής Πολιτικής” (ΣΠΟΠ).

Ολόκληρο το πολιτικό σύστημα, εκτός του κυβερνόντος κόμματος, ήταν  εναντίον αυτής της ενέργειας εξηγώντας με χίλιους δυο τρόπους το γιατί, αλλά χωρίς να δίνει και καμία ρεαλιστική λύση για την καυτή πατάτα που ήταν τότε η χρηματοδότηση της χώρας.

Το 2ο μνημόνιο ψηφίστηκε το φθινόπωρο του 2012, από πρόταση της συγκυβέρνησης Αντώνη Σαμαρά (ΝΔ), Βαγγέλη Βενιζέλου (ΠΑΣΟΚ), Φώτη Κουβέλη (ΔΗΜΑΚ)  και από 199 βουλευτές. 

Θεωρώ ότι αυτό το 2ο μνημόνιο ήταν ίσως το πιο ήπιο από όλα, έχοντας και το πιο σωστό μίγμα πολιτικών για την δημοσιονομική προσαρμογή που απαιτείτο.

Ως δια μαγείας από ένα κόμμα που στήριζε την λογική των μνημονίων, τώρα έχουμε τρία. Και από 172 βουλευτές τώρα έχουμε 199. 

Μαθαίνουμε σιγά σιγά.

Η συνολική απαξίωση της αντιμνημονιακής ρητορικής ήρθε με τη υπογραφή του 3ου μνημονίου από αυτούς που πολέμησαν την έννοια των μνημονίων πιο πολύ από όλους, προφανώς για λόγους δημοτικότητας και τίποτα άλλο.

Το 3ο μνημόνιο ψηφίστηκε τον Αύγουστο του 2015, από πρόταση της συγκυβέρνησης Αλέξη Τσίπρα (ΣΥΡΙΖΑ), Πάνου Καμμένου (ΑΝΕΛ), και από 222 βουλευτές. Και από 199 βουλευτές που ψήφισαν το προηγούμενο, στο 3ο έχουμε 222. 

Ξαναμαθαίνουμε αργά αλλά σταθερά.

Ξαφνικά ολόκληρο το πολιτικό σύστημα, με εξαίρεση το ΚΚΕ και την Χρυσή Αυγή στηρίζει την λογική των μνημονίων δέχοντας την σαν την μόνη ομαλή διέξοδο από την κρίση του 2009.

Η βασική έννοια αντιπαράθεσης σε αυτά τα χρόνια ήταν η ανάγκη ύπαρξης των μνημονίων ή όχι. Το βασικό αφήγημα και ο βασικός λόγος επικράτησης της τελευταίας συγκυβέρνησης ήταν η κατάργηση όλων των μνημονίων και η μονομερής διαγραφή μεγάλου μέρους του χρέους.

Και ω! τι ειρωνεία της ζωής, τα κόμματα που αναρριχήθηκαν στην εξουσία, ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ,  έχοντας σαν βασική ρητορική την κατάργηση των μνημονίων της λιτότητας και την μονομερή διαγραφή του χρέους ήταν και αυτά που έφεραν και υποστήριξαν το τρίτο και χειρότερο και μάλλον αχρείαστο μνημόνιο. Επίσης ήταν αυτά τα κόμματα που αντί να διαγράψουν μέρους του χρέους το επιβάρυναν λόγω της ύφεσης που προκάλεσαν μετά το 2015.

Το βασικό συμπέρασμα είναι ότι ο λαϊκισμός πολλών πολιτικών, δημοσιογράφων, συνδικαλιστών και δημοσίων προσώπων απέβη  καταστροφικός σε αυτά τα χρόνια της κρίσης και επιβάρυνε κατά πολύ την ήδη επιβεβαρυμμένη ζωή των ελλήνων.

Αυτοί οι λαϊκιστές, εκμεταλλευόμενοι την άγνοια και την δυστυχία του κόσμου, χρησιμοποίησαν, εν γνώσει τους, εγκληματικές ρητορικές. Ρητορικές που αφενός μεν διαφήμισαν μη εφαρμόσιμες πολιτικές, αφετέρου δε διαιώνισαν και ανατροφοδότησαν νοοτροπίες και παθογένειες του λαού μας, απολύτως υπεύθυνες για την κατάληξη της σημερινής ελληνικής οικονομίας.

Προφανώς αναφέρομαι στις εξαγγελίες των ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ πριν τις εκλογές του 2015 οι οποίες εκτός του ότι ήταν εντελώς ανέφικτες, είχαν ένα επιπλέον χαρακτηριστικό, μοναδικό στην γκάμα των ψεύτικων υποσχέσεων. Και να μπορούσαν να εφαρμοστούν αυτές οι υποσχέσεις, θα ήταν εντελώς καταστροφικές για την εξέλιξη και την ανάπτυξη της οικονομίας. Πολιτικές και πρακτικές που εύκολα παρομοιάζονται με αυτές που μας έφεραν εδώ.

Αν, με λίγα λόγια, είχαν αφεθεί ελεύθεροι να υλοποιήσουν το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης το 2015, σήμερα θα ήμασταν μια χώρα απολύτως χρεοκοπημένη, χωρίς τα βασικά αγαθά να είναι διαθέσιμα και προφανώς εκτός ευρώ. 

Είναι πλέον σχεδόν σίγουρο ότι αν το συνολικό πολιτικό σύστημα είχε συναινέσει από την αρχή στην πλήρη και πιστή εφαρμογή του πρώτου μνημονίου, 

– ούτε δεύτερο και τρίτο μνημόνιο θα χρειαζόταν, 

– ούτε τόσο βάρβαρη θα ήταν η επιδείνωση των συνθηκών ζωής, 

– και προφανώς πολύ καλύτερα θα ήμασταν σήμερα.

Την δε “καθαρή έξοδο” που διαφημίζει η κυβέρνηση δεν θα την σχολιάσω καν σεβόμενος το δικό μου διανοητικό επίπεδο καθώς και των αναγνωστών μου.

www.costasaggelakis.com

• Αλέξης Τσίπρας
• Καστελόριζο
• ΚΚΕ
• Μνημόνιο
• ΣΥΡIZA