Οι προκλητικοί αριθμοί της παγκόσμιας ανισότητας – Ο θρίαμβος του «1%»

Γράφει ο Βαγγέλης Βιτζηλαίος

Όταν οι αριθμοί προκαλούν σοκ και οργή. Την ώρα που δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πληρώνουν την παγκόσμια κρίση με περικοπές, νέους φόρους και ανεργία, οι πλουσιότεροι του πλανήτη όχι μόνο δεν φαίνονται να επηρεάζονται, αλλά αύξησαν τα κέρδη τους, ανοίγοντας δραματικά την ψαλίδα. 

H έκθεση της Οxfam (επικαλούμενη στοιχεία του Forbes) που δημοσιεύθηκε την Πέμπτη κατέδειξε ότι ο αριθμός των δισεκατομμυριούχων διπλασιάστηκε, παγκοσμίως, από τότε που ξέσπασε η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση. Από τους 793 του Μαρτίου του 2009, αυξήθηκαν στους 1.645 τον ίδιο μήνα του 2014. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, οι 85 πλουσιότεροι άνθρωποι του κόσμου είδαν τον πλούτο τους να αυξάνεται κατά επιπλέον 668 εκατ. δολάρια ημερησίως συνολικά, μεταξύ του 2013 και του 2014, αριθμός που μεταφράζεται σε 500.000 το λεπτό! 

Παράλληλα, στοιχεία που δημοσίευσε η μη κυβερνητική οργάνωση στις αρχές του έτους, πριν από το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός, ανέφεραν ότι οι 85 πλουσιότεροι άνθρωποι στον κόσμο ελέγχουν τόσο πλούτο όσο τα 3,5 δισ. φτωχών του πλανήτη. Συγκεκριμένα, το πλουσιότερο 1% του παγκόσμιου πληθυσμού ελέγχει πλούτο που ανέρχεται σε 110 τρισ. δολάρια, ποσό κατά 65 φορές μεγαλύτερο από τον συνολικό πλούτο τον οποίο μοιράζεται το φτωχότερο 50% των ανθρώπων στην Υφήλιο.

Λίγες μέρες πριν, εξάλλου, η Credit Suisse ανέφερε σε έκθεσή της ότι το πλουσιότερο 1% κατέχει σχεδόν τον μισό (48%) παγκόσμιο πλούτο, προειδοποιώντας ότι η ραγδαία αύξηση της ανισότητας θα μπορούσε να προκαλέσει νέα ύφεση. Η έρευνα υπολόγισε ότι ο παγκόσμιος πλούτος έφτασε το ποσό-ρεκόρ των 263 τρισ. δολαρίων, ενώ το 2000 ήταν μόλις 117 τρισ.

(Μία εικόνα, 1.000 λέξεις στο Σάο Πάολο της Βραζιλίας)

Kατά τη διάρκεια της συνόδου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου με την Παγκόσμια Τράπεζα, η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ προειδοποίησε για τις αρνητικές επιπτώσεις της ανισότητας. «Εάν δεν είμαστε προσεκτικοί, τα φαντάσματα του τέλους του 19ου αιώνα θα μπορούσαν να μας στοιχειώσουν τον 21ο» ανέφερε κάνοντας για δραματική αύξησή της επισημαίνοντας ότι «επτά στους 10 ανθρώπους στον κόσμο σήμερα ζουν σε χώρες όπου η ανισότητα έχει αυξηθεί κατά τις τελευταίες τρεις δεκαετίες». 

Η ίδια, μάλιστα, σημείωσε ότι «σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των Ηνωμένων Πολιτειών το διάστημα 2010-2013, το πλουσιότερο 10% στις ΗΠΑ είδε το εισόδημά του να αυξάνεται κατά 10%, με τα εισοδήματα του φτωχότερου 20% να σημειώνει πτώση κατά 8%».

Σύμφωνα με το Forbes ο… κουμπαράς των 400 πλουσιότερων Αμερικανών αυξήθηκε κατά 279 δισ. δολάρια (2,29 τρισ. συνολικά) μέσα σε έναν χρόνο με το όριο εισόδου στη σχετική λίστα να αυξάνεται από το 1,3 δισ. στο 1,55 δισ. δολάρια, ποσό που αποτελεί το υψηλότερο από τότε που το αμερικανικό περιοδικό άρχισε να καταγράφει στοιχεία το 1982.

Το να τονίζει η επικεφαλής του ΔΝΤ το ζήτημα της ανισότητας -ενός οργανισμού που έχει συμβάλει σημαντικά στο άνοιγμα της ψαλίδας όπου παρενέβη- έχει από μόνο του, ως γεγονός, ξεχωριστή σημασία, όπως φυσικά και οι πρόσφατες δηλώσεις της επικεφαλής της Fed, Τζάνετ Γέλεν που προκάλεσαν αίσθηση στις ΗΠΑ.

Μιλώντας στη Βοστώνη, η κυρία Γέλεν είπε ότι η αύξηση των ανισοτήτων στα εισοδήματα και στον πλούτο την «ανησυχεί «πολύ» προσθέτοντας ότι οι Αμερικανοί θα πρέπει να αναρωτηθούν αν αυτό είναι συμβατό με τις αξίες των ΗΠΑ, μεταξύ των οποίων η ισότητα των ευκαιριών. Η ίδια υπογράμμισε ότι το χάσμα ανάμεσα στους πλούσιους και τους φτωχούς που το μόνο που κάνει είναι να μεγαλώνει τις τελευταίες δεκαετίες και πως βάθυνε περισσότερο στη διάρκεια της οικονομικής ανάκαμψης των ΗΠΑ.

• FED
• Κριστίν Λαγκάρντ
• Πλούτος
• Τζάνετ Γέλεν