current views are: 9

7 Ιανουαρίου 2020
Δημοσίευση05:16

Τα διπλωματικά «αντίμετρα» της Ελλάδας στις προκλήσεις Ερντογάν – Κρίσιμη συνάντηση Μητσοτάκη-Τραμπ με φόντο την «ανάφλεξη» στη Μέση Ανατολή – Στο τραπέζι και τα F-35

Ο σκοπός της επίσκεψης του Έλληνα πρωθυπουργού στην Ουάσινγκτον

Δημοσίευση 05:16’

Ο σκοπός της επίσκεψης του Έλληνα πρωθυπουργού στην Ουάσινγκτον

Από το Τάρπον Σπρινγκς στη Φλόριντα που ξεκίνησε την τριήμερη επίσκεψή του στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έδωσε το στίγμα των προθέσεων του αλλά και περιέγραψε τι θα πει σήμερα στη συνάντηση του με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, που θα πραγματοποιηθεί στον Λευκό Οίκο στις 14.00(21.00 ώρα Ελλάδας).

“Θα εξετάσουμε μαζί τις ακατάλυτες ελληνοαμερικανικές σχέσεις και τις προοπτικές που έχουν σε όλα τα επίπεδα. Θα τον ενημερώσω όμως και για τις εξελίξεις στη Ν.Α. Μεσόγειο. Εκεί, όπου δυστυχώς η Τουρκία παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο, προκαλώντας όλες τις γειτονικές χώρες και απειλώντας τη διεθνή σταθερότητα και την ασφάλεια στην περιοχή. Ήδη, η Αμερική, η Ευρώπη, η Ρωσία, αλλά και όλα τα κράτη της Μεσογείου -από την Γαλλία, την Κύπρο και την Ελλάδα έως το Ισραήλ και την Αίγυπτο- καταδίκασαν την τουρκική συμπεριφορά στη Λιβύη. Κι όλοι αντιδρούν στις μονομερείς της ενέργειες στις θαλάσσιες ζώνες”, τόνισε ο πρωθυπουργός απευθυνόμενος στη μεγαλύτερη κοινότητα Ελλήνων μονίμων κατοίκων στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Όταν προγραμματιζόταν το ταξίδι του Έλληνα Πρωθυπουργού στον Λευκό Οίκο τα δεδομένα ήταν διαφορετικά με την ατζέντα να έχει την προκλητικότητα της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Πλέον η «ανάφλεξη» στη Μέση Ανατολή, η κρίση με το Ιράν και ο τυχοδιωκτικός και εμπρηστικός ρόλος του Ερντογάν δίνει την ευκαιρία υπό τις παρούσες συνθήκες στον Κυριάκο Μητσοτάκη να τονίσει τον ρόλο της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας σε μια «θάλασσα» αστάθειας.

Η Ελλάδα είναι χώρα με ισχυρούς ιστορικούς, πολιτιστικούς, οικονομικούς και θρησκευτικούς δεσμούς με τον Αραβικό Κόσμο, και με μια ιδιαίτερη σχέση με τα Πρεσβυγενή Πατριαρχεία, χώρα που – μαζί με την Κύπρο – βρίσκεται στο τρίγωνο Βόρειας Αφρικής-Ευρώπης – Μέσης Ανατολής.

Η ανάδειξη της Ελλάδας, ως του βασικού παράγοντα σταθερότητας στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο, ως του κέντρου της περιοχής και ως του πλέον αξιόπιστου συμμάχου των ΗΠΑ, είναι ο βασικός σκοπός της επίσκεψης του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ουάσιγκτον.

Ήδη οι διπλωματικές κινήσεις από τον Νίκο Δένδια που έχουν γίνει σε πολλά επίπεδα τους τελευταίους μήνες έχουν «στρώσει το χαλί» για την εμβάθυνση αυτής της σχέσης, η οποία θα επισφραγιστεί στη διάρκεια των συναντήσεων που θα έχει ο Πρωθυπουργός. Σε αυτό βοηθούν-όπως λένε κυβερνητικές πηγές- και οι οικονομικές εξελίξεις αφού η Ελλάδα μετά την ανάληψη της Πρωθυπουργίας από τον Κυριάκο Μητσοτάκη δίνει την εικόνα μιας χώρας που έχει αφήσει πίσω της την κρίση, έχει σταθερή και σύγχρονη ηγεσία προσανατολισμένη στη Δύση και αντιμετωπίζει το μέλλον με αισιοδοξία.

Σε κρίσιμη συγκυρία η συνάντηση Μητσοτάκη-Τραμπ – Τι θα πουν

Ο Έλληνας πρωθυπουργός με γεμάτο τον διπλωματικό του φάκελο και ισχυρές συμμαχίες στην περιοχή θα αναπτύξει στον Αμερικανό Πρόεδρο τις ελληνικές θέσεις για τα εθνικά ζητήματα, για το Μνημόνιο μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης και τον εμπρηστικό ρόλο του Ερντογάν που δημιουργεί εντάσεις που απειλούν τη σταθερότητα της περιοχής και θα επαναβεβαιώσει τη βούληση της ελληνικής κυβέρνησης για εμβάθυνση της διμερούς αμυντικής συνεργασίας και αναβάθμιση του εξοπλισμού των Ενόπλων Δυνάμεών μας.

Επίσης ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα προσπαθήσει να εκμεταλλευθεί το γεγονός ότι η Τουρκία λειτουργεί αποσταθεροποιητικά, ανοίγοντας συνεχώς νέα μέτωπα, σε αντίθεση πολλές φορές με τα συμφέροντα της Δύσης, γεγονός που καταγράφεται συχνά και σε δηλώσεις σημαντικών Αμερικανών παραγόντων.

Την ώρα που κλιμακώνεται το μέτωπο με το Ιράν, ο Ντόναλντ Τραμπ δεν θα ήθελε να πάρει «φωτιά» και η Ανατολική Μεσόγειος με τις προκλητικές κινήσεις του Ερντογάν.

Η αυξανόμενη σημασία της Ελλάδας για τις ΗΠΑ εκφράζεται ήδη με σειρά ενεργειών και δηλώσεων από την πλευρά τόσο του State Department, όσο και ισχυρών παραγόντων του αμερικανικού κατεστημένου, παρά τα αντιφατικά μηνύματα που εκπέμπονται κατά καιρούς από τις δηλώσεις του Προέδρου Τράμπ.

Συγκεκριμένα οι κινήσεις της Ελληνικής διπλωματίας έχουν διαμορφώσει μια αμυντική ομπρέλα απέναντι στις απειλές στης Άγκυρας:

Στον αμυντικό τομέα, υπεγράφη τον Οκτώβριο στην Αθήνα η νέα συμφωνία αμυντικής συνεργασίας ανάμεσα στην Ελλάδα και τις ΗΠΑ από τον Ν.Δένδια και τον ομόλογό του Μάικ Πομπέο. Πρόκειται για την υπογραφή του Πρωτοκόλλου Τροποποίησης της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (Mutual Defense Cooperation Agreement – MDCΑ), το οποίο έχει επιταχύνει σημαντικά τον βηματισμό της συμμαχικής σχέσης Αθήνας-Ουάσινγκτον, αναβαθμίζοντας τον στρατηγικό ρόλο της Ελλάδας. Να σημειωθεί επίσης ότι ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, έχει αναπτύξει ιδιαίτερα καλές σχέσεις με τον Κυρ.Μητσοτάκη, όπως και ο Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Μάικλ Πενς. Οι καλές σχέσεις θα εκφραστούν και με το δείπνο που οργανώνουν οι κκ Πένς και Πομπέο προς τιμήν του Πρωθυπουργού με προσκεκλημένους περίπου 300 σημαντικούς παράγοντες των ΗΠΑ από τους τομείς της πολιτικής, της οικονομίας και της επιστήμης.

Στην ατζέντα των συνομιλιών βρίσκεται επίσης η ενίσχυση της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας σε συνεργασία με τις HΠΑ μέσω και της αναβάθμισης των F-16 ενώ στο τραπέζι των συνομιλιών θα τεθεί και η προοπτική αγοράς F-35 καθώς και η συμπαραγωγή drones.

Σε αντίθεση με την Τουρκία, που λειτουργεί ως παράγοντας αστάθειας στην ευρύτερη περιοχή, η στήριξη της Ελλάδας ως δύναμης σταθερότητας, εκφράζεται και από τις δηλώσεις που γίνονται από τους παράγοντες της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ. Το State Department μετά την «συμφωνία» Τουρκίας- Λιβύης είχε δηλώσει ότι «η ανακοίνωση ενός υπογεγραμμένου μνημονίου κατανόησης για την οριοθέτηση μεταξύ της Τουρκίας και της κυβέρνησης Εθνικής Συμφιλίωσης της Λιβύης (GNA) έχει προκαλέσει εντάσεις στην περιοχή, δεν είναι χρήσιμη και είναι προκλητική».

Ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα Τζ.Πάϊατ, με αφορμή την τοποθέτησή του για το «μηνμόνιο» Τουρκίας-Λιβύης, τάχθηκε ανοιχτά υπέρ των ελληνικών θέσεων στην προσέγγιση που αφορά γενικότερα στα ζητήματα των θαλασσίων ζωνών.

«Η νομική άποψη των ΗΠΑ είναι ότι οι ισχυρισμοί της τουρκικής κυβέρνησης για τις διεκδικήσεις των θαλάσσιων ζωνών και συγκεκριμένα για τις υφαλοκρηπίδες διαφέρουν από τη νομική μας ανάλυση και από τη νομική ανάλυση της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας που αφορά το καθεστώς των νησιών» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Αμερικανός πρέσβης, προσθέτοντας πως «τα κατοικημένα νησιά ως αντικείμενα του εθιμικού διεθνούς δικαίου δικαιούνται την ίδια μεταχείριση με τα ηπειρωτικά εδάφη».

Στο πλαίσιο της ανάδειξης της Ελλάδας ως βασικού εταίρου των ΗΠΑ, είναι σημαντική και η αναβάθμιση των σχέσεων με το Ισραήλ που αποτελεί επίσης σταθερό σύμμαχο των ΗΠΑ.

Ο ενισχυμένος ρόλος της Ελλάδας, ως δύναμη σταθερότητας εκφράζεται και στον ενεργειακό τομέα, αφού η χώρα μας αποτελεί πλέον μέρος και του ενεργειακού σχεδιασμού των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή. Να υπενθυμίσουμε ότι λίγες μέρες πριν από την υπογραφή της συμφωνίας για τον αγωγό EastMed στην Αθήνα, ψηφίστηκε στις ΗΠΑ η EastMed Act η οποία αποτελεί πλέον νόμο των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, και αφορά στην εταιρική σχέση Ασφάλειας και Ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο. Eίναι ένας νόμος που προστατεύει ουσιαστικά την μεταφορά αερίου από τα κοιτάσματα της ανατολικής Μεσογείου, μέσω της Ελλάδας προς την Ευρώπη.

Με την ενσωμάτωση της EastMed Act στον προϋπολογισμό της γενικής κυβέρνησης των ΗΠΑ, ο αγωγός EastMed, θεωρείται πλέον και με την αμερικανική σφραγίδα ως ζωτικής σημασίας για τα συμφέροντα της Δύσης. Στο νομοσχέδιο που πέρασε από το Κογκρέσο συμπεριλαμβάνονται διατάξεις στήριξης της Ελλάδας και της Κύπρου και διατάξεις κατά της Τουρκίας, σχετικές με το πρόγραμμα των μαχητικών αεροσκαφών F-35 και των ρωσικών συστημάτων S-400. Οι διατάξεις στήριξης της Ελλάδας και της Κύπρου αφορούν στην άρση του αμερικανικού εμπάργκο πώλησης όπλων στην Κύπρο, στην ίδρυση ενεργειακού κέντρου συνεργασίας ανάμεσα στις ΗΠΑ, στην Ελλάδα, στην Κύπρο, στο Ισραήλ και των υπόλοιπων χωρών που θα αναμειχθούν στον EastMed και στην παρακολούθηση των επικίνδυνων και κακόβουλων δραστηριοτήτων στην ανατολική Μεσόγειο.

Η συμφωνία αμοιβαίας αμυντικής συνεργασίας (MDCA) Ελλάδας-ΗΠΑ, προβλέπει τη χρήση μέρους των υποδομών στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης από τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις, αλλά θα χρησιμοποιηθεί και για τις εισαγωγές υγροποιημένου αμερικανικού φυσικού αερίου μέσω της προωθούμενης κατασκευής πλωτού σταθμού αεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG). Το γεγονός αυτό συμβάλει επίσης στην αναβάθμιση του ρόλου της Ελλάδας στην ενεργειακή σκακιέρα των Βαλκανίων και της Ανατολικής Ευρώπης. Οι εταιρίες Gastrade και Gaslog, έχουν ήδη δρομολογήσει την λειτουργία πλωτού σταθμού επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου στα ανοικτά της Αλεξανδρούπολης.

Ελληνικές διπλωματικές πρωτοβουλίες αναφορικά με “συμφωνίες” Τουρκίας-κυβέρνησης Τρίπολης

Ο πρωθυπουργός περνώντας το κατώφλι του Λευκού Οίκου δεν θα βρίσκεται στη αρχή μιας διπλωματικής προσπάθειας αλλά θα έχει στη φαρέτρα του διαμορφωμένες συμμαχίες και κινήσεις που δείχνουν την ετοιμότητα αλλά και τις δυνατότητες της χώρας.

Η ελληνική κυβέρνηση, ήδη από το καλοκαίρι οπότε διέρρευσαν πληροφορίες για πιθανή συνεννόηση μεταξύ της Τουρκίας και της κυβέρνησης της Τρίπολης για θέματα οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών, κινητοποιήθηκε άμεσα, ενώ οι πρωτοβουλίες της κορυφώθηκαν όταν ανακοινώθηκε η υπογραφή “συμφωνιών” στα τέλη Νοεμβρίου. Πρόκειται για δύο “συμφωνίες” μεταξύ της Τουρκίας και της Κυβέρνησης της Τρίπολης που υπεγράφησαν στις 27 Νοεμβρίου και αφορούν στην οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών -κατά παράβαση διεθνούς δικαίου και ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων- και στη συνεργασία σε θέματα ασφάλειας, όπου προβλέπεται, μεταξύ άλλων , μεταφορά όπλων και εγκατάσταση τουρκικής βάσης στη Λιβύη κατά παράβαση του εμπάργκο όπλων που έχει επιβληθεί από το ΣΑΗΕ.

Η κυβέρνηση αποφάσισε άμεσα την απέλαση του Λίβυου Πρέσβη από την Αθήνα και ενέτεινε τη διπλωματική της εκστρατεία, αναδεικνύοντας το γεγονός ότι οι “συμφωνίες” είναι εκτός πλαισίου διεθνούς δικαίου και ευαισθητοποιώντας εταίρους, συμμάχους και την διεθνή κοινότητα εν γένει.

Το θέμα είχε τεθεί από τον Υπουργό Εξωτερικών Ν. Δένδια ήδη από την πρώτη του επίσκεψη στις Βρυξέλλες, καθώς και σε πολλά άλλα επίπεδα πέρα της ΕΕ, τόσο σε διμερές επίπεδο έναντι σημαντικών χωρών με ρόλο στην περιοχή, όσο και στον ΟΗΕ. Μάλιστα, συναντήθηκε με τον Λίβυο ομόλογό του στο περιθώριο της ΓΣΗΕ το Σεπτέμβριο, ο οποίος είχε τότε διαβεβαιώσει ότι δεν θα υπογραφόταν ανάλογη συμφωνία οριοθέτησης, αναγνωρίζοντας ότι δεν υπήρχε γεωγραφική αλλά και νομική βάση.

Αμέσως μετά τη δημοσιοποίηση της υπογραφής των δυο “συμφωνιών”, στις 3/12 ο Υπουργός Εξωτερικών ταξίδεψε στις Βρυξέλλες όπου ενημέρωσε διεξοδικά τον νέο Ύπατο Εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και την Πολιτική Ασφαλείας, Josep Borrell. Την αμέσως επόμενη ημέρα, υπήρξε η ξεκάθαρη τοποθέτηση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ), η οποία εξέδωσε σχετική ανακοίνωση (4/12) όπου γίνεται ρητή αναφορά στην υποχρέωση όλων των κρατών να σέβονται το διεθνώς αναγνωρισμένο δικαίωμα των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες (υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ). Το αυτό τονίσθηκε και από τον Αμερικανό Πρέσβυ στην Αθήνα, Τζ. Πάιατ, στις 12/12, ενώ επιπλέον οι θέσεις μας έχουν τύχει δημόσιας στήριξης από τη Ρωσία, την Αίγυπτο, το Ισραήλ, αλλά και από χώρες του Κόλπου, μεταξύ άλλων.

Ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, έθεσε το ζήτημα κατά τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ (4-5/12), τόσο στο σύνολο των κρατών-μελών της Συμμαχίας, όσο και στον ΓΓ ΝΑΤΟ, αλλά και στον ίδιο τον Πρόεδρο της Τουρκίας κατά τη συνάντησή τους, υπογραμμίζοντας ότι εν λόγω ενέργειες αντίκεινται πλήρως στη διεθνή νομιμότητα και θέτουν σε κίνδυνο τη σταθερότητα στην περιοχή. Νωρίτερα, ο Πρωθυπουργός είχε θέσει το ζήτημα τόσο στον Ιταλό Πρωθυπουργό κατά τη συνάντησή τους στη Ρώμη (26/11), όσο και στον Πρόεδρο Μακρόν κατά την τηλεφωνική τους συνομιλία (29/11).

Το θέμα συνεχίζει να τίθεται συστηματικά και στις επαφές του Έλληνα Πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη και του Υπουργού Εξωτερικών Ν.Δένδια στις διεθνείς επαφές τους.

Στις 9 Δεκεμβρίου η Μόνιμη Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στον ΟΗΕ απέστειλε δύο επιστολές: την πρώτη προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Aντόνιο Γκουτέρες, και τη δεύτερη στην πρόεδρο του Συμβουλίου Ασφαλείας του των Ηνωμένων Εθνών, Κέλι Κραφτ. Στην πρώτη επιστολή επισημαίνεται ότι η τουρκολιβυκή συμφωνία «συνάφθηκε κακόπιστα και παραβιάζει το Δίκαιο της Θάλασσας, καθώς οι θαλάσσιες ζώνες της Τουρκίας και της Λιβύης δεν γειτνιάζουν, ούτε υπάρχει κοινό θαλάσσιο σύνορο μεταξύ των δύο κρατών».

Επιπλέον, τονίσθηκε ότι «η συμφωνία δεν λαμβάνει υπόψη της τα ελληνικά νησιά και το δικαίωμά τους να έχουν θαλάσσιες ζώνες (υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ)» και ότι «η συμφωνία είναι άκυρη, καθώς δεν εγκρίθηκε από τη λιβυκή Βουλή, γεγονός που αποδεικνύεται και από σχετική επιστολή του Προέδρου της λιβυκής Βουλής των Αντιπροσώπων (Αγκουίλα Σαλέχ Εϊσά) προς τον ΓΓ του ΟΗΕ.Για τους λόγους αυτούς, η χώρα μας απορρίπτει τη συμφωνία αυτή στο σύνολο της ως άκυρη και μη δυνάμενη να επηρεάσει τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα» διεμήνυσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος». Περαιτέρω, ζητήθηκε, λόγω της ακυρότητας της συμφωνίας, να μην πρωτοκολληθεί στα Ηνωμένα Έθνη και να μην δημοσιευθεί από το Τμήμα Ωκεάνιων Υποθέσεων και Δικαίου της Θάλασσας του ΟΗΕ. Κάτι το οποίο ζήτησε ο Ν. Δένδιας και κατά τη συνάντηση που είχε με τον ΓΓΗΕ Α. Γκουτέρρες στη Γενεύη στις 16 Δεκεμβρίου, αλλά και η Αίγυπτος με σχετική της επιστολή προς τον ΓΓΗΕ.

Στην επιστολή προς την Πρόεδρο του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ, επίσης με ημερομηνία 9 Δεκεμβρίου, επισημάνθηκε ότι η σύναψη της “συμφωνίας” θέτει σε κίνδυνο την ειρήνη και την ασφάλεια της περιοχής «και ζητείται να τεθεί υπόψη του Συμβουλίου Ασφαλείας, προκειμένου να την καταδικάσει ως αντίθετη στη διεθνή νομιμότητα και να καλέσει την Τουρκία και τη Λιβύη να απόσχουν από κάθε πράξη, η οποία θα παραβίαζε τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και θα κλιμάκωνε την ένταση στην περιοχή».

Παράλληλα, στις 10 Δεκεμβρίου, συνεκλήθη υπό την προεδρία του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, το Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΣΕΠ) με αντικείμενο την ασφάλεια και σταθερότητα στη Μεσόγειο, υπό το φως των κλιμακούμενων τουρκικών προκλήσεων. Το Συμβούλιο αποτέλεσε μια ευκαιρία για εις βάθος ενημέρωση των εκπροσώπων των κομμάτων.

Στις 12 Δεκεμβρίου, επισκέφθηκε την Αθήνα, κατόπιν πρόσκλησης του Προέδρου της Βουλής Κ. Τασούλα, ο Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης, Aguilah Saleh Eissa, ο οποίος χαρακτήρισε ως μη νόμιμη και απορριπτέα τη «συμφωνία-συνθήκη» Αγκυρας-Τρίπολης για τις θαλάσσιες ζώνες, τονίζοντας ότι «εμείς ως Βουλή των Αντιπροσώπων της Λιβύης την απορρίπτουμε”. Υπενθυμίζεται, συναφώς, ότι ο κ. Salehα απηύθυνε επιστολή στον ΓΓΗΕ τονίζοντας, μεταξύ άλλων, ότι «η Βουλή των Αντιπροσώπων της Λιβύης, η οποία και αποτελεί τη διεθνώς αναγνωρισμένη νομοθετική αρχή στη χώρα, δεν αναγνωρίζει το εν λόγω μνημόνιο κατανόησης/συμφωνίας που υπογράφηκε μεταξύ της κυβέρνησης εθνικής συνεννόησης/συμφωνίας και της Δημοκρατίας της Τουρκίας. Ως εκ τούτου, το κράτος της Λιβύης απαλλάσσεται πλήρως από κάθε είδους απορρέουσες υποχρεώσεις».

Εν τω μεταξύ, ο διπλωματικός μαραθώνιος της κυβέρνησης συνεχίστηκε με αμείωτους ρυθμούς. Μεταξύ 16-19 Δεκεμβρίου, ο Ν. Δένδιας επισκέφθηκε διαδοχικά τη Γενεύη, όπου συναντήθηκε με τον ΓΓΗΕ κ. Γκουτέρρες, το Ριάντ, το Αμπου Ντάμπι και το Αμμάν όπου είχε την ευκαιρία να συζητήσει με τους ομολόγους του τις εξελίξεις στη Λιβύη, να μεταφέρει τις ελληνικές θέσεις και να διαπιστώσει την αποδοκιμασία των “συμφωνιών” καθώς και την ανησυχία των χωρών τη περιοχής για την περαιτέρω αποσταθεροποίηση της Λιβύης και της περιοχής που προκαλείται από την υπογραφή των ανυπόστατων μνημονίων μεταξύ της Τουρκίας και της Τρίπολης. Οι επαφές αυτές εγκαινίασαν και έναν τακτικό διάλογο και στενό συντονισμό με τις χώρες αυτές, στα πρότυπα των διαρκών συνεννοήσεων που έχει η χώρα μας και με την Κύπρο και την Αίγυπτο. Στο πλαίσιο αυτό, ο Υπουργός Εξωτερικών θα επισκεφθεί στις 15 Ιανουαρίου το Μαρόκο, χώρα με σημαντικό ρόλο στις εξελίξεις της περιοχής.

Στις 22 Δεκεμβρίου, ο Υπουργός Εξωτερικών, μετέβη στη Βεγγάζη, όπου συναντήθηκε με τον Στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ. Συζητήθηκε η κατάσταση στη Λιβύη και οι προοπτικές επίλυσης της κρίσης, ενώ ο Ν. Δένδιας εξέθεσε το θέμα των δύο ανυπόστατων συμφωνιών που υπεγράφησαν μεταξύ της Τουρκίας και της κυβέρνησης της Τρίπολης, αναλύοντας τις ελληνικές θέσεις και αναδεικνύοντας το γεγονός ότι το περιεχόμενο των εν λόγω κειμένων είναι απολύτως αντίθετο στο Διεθνές Δίκαιο και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Περαιτέρω, τόνισε την ανάγκη πολιτικής, συμπεριληπτικής λύσης στη λιβυκή κρίση στο πλαίσιο των προσπαθειών του Ειδικού Εκπροσώπου του ΓΓΗΕ για τη Λιβύη, Gh. Salame, και της προγραμματιζόμενης συνάντησης στο Βερολίνο, στην οποία έχουμε ζητήσει να συμμετάσχουμε. Ακολούθως, ο Υπουργός Εξωτερικών μετέβη την ίδια ημέρα στο Κάιρο, όπου συναντήθηκε με τον ομόλογό του, Sameh Shoukry, και αμέσως μετά με τον Κύπριο Υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Χριστοδουλίδη, στη Λάρνακα.

Στις 2 Ιανουαρίου, Ελλάδα, Κύπρος και Ισραήλ υπέγραψαν στην Αθήνα την Διακυβερνητική Συμφωνία κατασκευής του αγωγού φυσικού αερίου EastMed. Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, στις δηλώσεις μετά την υπογραφή, δεν παρέλειψε να τονίσει “ότι ο αγωγός EastMed δεν αποτελεί απειλή για κανέναν. Και να επισημάνω, ακόμα μια φορά, ότι τα τριμερή σχήματα συνεργασίας -όπως αυτό μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ- δεν στρέφονται κατά κανενός. Η περιφερειακή συνεργασία είναι πάντοτε ανοιχτή σε όλους. Υπό μια, όμως, βασική προϋπόθεση: Να σέβονται το Διεθνές Δίκαιο και τους κανόνες καλής γειτονίας”.

Την ίδια ημέρα, με αφορμή την απόφαση της Τουρκίας να αναπτυχθούν στρατεύματά της στη Λιβύη, οι τρεις ηγέτες, κ.κ. Μητσοτάκης, Αναστασιάδης και Νετανιάχου, έστειλαν με κοινή τους δήλωση από την Αθήνα ένα ηχηρό μήνυμα, χαρακτηρίζοντας την απόφαση “επικίνδυνη απειλή για την περιφερειακή σταθερότητα” και “κατάφωρη παραβίαση του ψηφίσματος 1970 (2011) του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, το οποίο επιβάλλει εμπάργκο όπλων στη Λιβύη”. Διευκρίνισαν δε ότι “υπονομεύει σοβαρά τις προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας για την εξεύρεση μιας ειρηνικής, πολιτικής λύσης για τη Λιβυκή σύγκρουση” και ότι “σηματοδοτεί μια επικίνδυνη κλιμάκωση της διένεξης και σοβαρή επιδείνωση της κατάστασης”.

Παράλληλα, με πρωτοβουλία της Ελλάδας, επανεκκινήσαν οι διαπραγματεύσεις με την Ιταλία και την Αίγυπτο για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών. Ήδη διεξήχθη ένας γύρος διαπραγματεύσεων μεταξύ τεχνικών κλιμακίων Ελλάδας-Ιταλιας στη Ρώμη, στις 30 Δεκεμβρίου, ενώ αναμένεται να πραγματοποιηθεί στην Αθήνα, στις 8 Ιανουαρίου, νέος γύρος διαπραγματεύσεων μεταξύ των αντίστοιχων κλιμακίων Ελλάδας-Αιγύπτου.

Μετά τη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ντόναλντ Τραμπ στο Λευκό Οίκο ο Νίκος Δένδιας θα αναχωρήσει για την Αίγυπτο όπου την Τετάρτη θα συμμετάσχει στην πενταμερή σύνοδο υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας, Κύπρου, Αιγύπτου, Γαλλίας και Ιταλίας.


σχετικα αρθρα