Δήμος Βερύκιος: Η Τρίτη και 13 του Ερντογάν – Χάνει και τα εναπομείναντα ερείσματα του – Tα  Τουρκικά νομικά επιχειρήματα για το Καστελόριζο

Η χθεσινή μέρα, Τρίτη και δεκατρείς, αποδείχτηκε γρουσούζικη για τον Τ.Ερντογάν καθώς έτρωγε ξύλο και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού για την πυροδότηση της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο που ο ίδιος προκάλεσε με την αποστολή του Τουρκικού ερευνητικού σκάφους εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων του Καστελόριζου.

Αυτή την φορά η Τουρκία έχασε και τα εναπομείναντα ερείσματα που είχε εντός της ΕΕ όπως την Γερμανία και την Σουηδία. Ενώ το Στειτ Ντηπάρτμεντ για πρώτη φορά έδειξε τόσο ξεκάθαρα τα δόντια του στην Άγκυρα…

Όσο και εάν προσπαθεί το καθεστώς Ερντογάν να δείχνει ότι αδιαφορεί για τα επικριτικά σχόλια και τις αποδοκιμασίες της Δύσης ως προς τους ακραίους χειρισμούς του στην εξωτερική πολιτική που ασκεί , στο εσωτερικό επικρατεί έντονος προβληματισμός για το αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει η χώρα.

Μπορεί το καθεστώς Ερντογάν να διακατέχεται από νεο-οθωμανικά οράματα και να αναπτύσσει στρατηγική αμφισβήτησης της Δύσης , ωστόσο τα βλέμματα της συντριπτικής πλειοψηφίας των Τούρκων πολιτών είναι στραμμένα προς δυσμάς. Είναι καρφωμένα στα 4,6 εκατομμύρια παιδιά τους που έχουν μεταναστεύσει στην Δυτική Ευρώπη . Στις εκατοντάδες ευρωπαϊκές βιομηχανίες που δραστηριοποιούνται στην Τουρκία και δίνουν μεροκάματο σε εκατομμύρια εργαζόμενους. Στην ΕΕ που εξάγουν το μεγαλύτερο μέρος των αγαθών που παράγουν στην Τουρκία…

Όλος αυτός ο κόσμος που συνειδητοποιεί ότι το μέλλον και η ευημερία της Τουρκίας δεν μπορεί να βρίσκεται μακριά από την Δύση έχοντας υψωμένα συρματοπλέγματα με την ΕΕ , εκφράζει βαθύτατο προβληματισμό για τους χειρισμούς Ερντογάν που οδηγούν την χώρα σε αδιέξοδο.

Μέρες τώρα διακεκριμένοι Τούρκοι αρθρογράφοι προειδοποιούν τον Ερντογάν ότι η δαμόκλειος σπάθη της ΕΕ κρέμεται ήδη πάνω από το κεφάλι του , οι κυρώσεις είναι προ των πυλών και γι αυτό τον καλούν να σπεύσει να αλλάξει πορεία ως προς την στρατηγική του στην Ανατολική Μεσόγειο και στην τουρκο-ελληνική διένεξη. Του υποδεικνύουν τον δρόμο της σύνεσης και του διαλόγου. Να εγκαταλείψει την πολιτική του «τσαμπουκά» και να διεξάγει διάλογο με την Ελλάδα ώστε η διένεξη για τον καθορισμό της ΑΟΖ με επίκεντρο το Καστελόριζο να οδηγηθεί στο Δικαστήριο της Χάγης προς επίλυση… Τούρκοι διεθνολόγοι και νομικοί αισιοδοξούν ότι το Δικαστήριο της Χάγης θα δικαιώσει την χώρα τους καθ ότι το ίδιο δικαστήριο έχει εκδώσει οκτώ παρόμοιες αποφάσεις που θεωρούν ότι οι ΑΟΖ νησιών – όπως το Καστελόριζο- περιορίζονται στα χωρικά ύδατά τους.

Αξιοσημείωτο είναι ότι οι διάφοροι παράγοντες στην Τουρκία πέριξ του Προεδρικού Μεγάρου δεν είναι θυμωμένοι τόσο με την Ελλάδα , όσο είναι με την Γαλλία η οποία – ισχυρίζονται ότι -στο παρελθόν προσφεύγοντας η ίδια στο Διεθνές Δικαστήριο (ICJ) υποστήριξε  το αντίθετο από αυτό που υποστηρίζει τώρα η Ελλάδα για το Καστελόριζο !

Η Ελλάδα επικαλούμενη το άρθρο 121.3 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας που αναφέρει ότι: «Βραχονησίδες που δεν μπορούν να διατηρήσουν την ανθρώπινη κατοικία ή την οικονομική τους ζωή δεν έχουν αποκλειστική οικονομική ζώνη ή υφαλοκρηπίδα», θεωρεί κάθε κατοικημένο νησί  -όπως το Καστελόριζο-  έχει ΑΟΖ και  υφαλοκρηπίδα.

Η Τουρκία από την πλευρά της επικαλούμενη οκτώ παρεμφερή αποφάσεις του Δικαστηρίου της Χάγης υποστηρίζει ότι νησιά όπως το Καστελόριζο έχουν κυριαρχία μόνο πέριξ των χωρικών τους υδάτων και δεν δικαιούται ΑΟΖ. Δηλαδή αντικρούει το ελληνικό επιχείρημα λέγοντας ότι ένα μικρό νησί όπως είναι το Καστελόριζο που απέχει μόλις ένα μίλι από τις τουρκικές ακτές και 350 μίλια από την ηπειρωτική Ελλάδα δεν δικαιούται ΑΟΖ 40.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων στην Ανατολική Μεσόγειο.

Σύμφωνα με το σκεπτικό των Τούρκων το Καστελόριζο με τους 500 κατοίκους δεν μπορεί να δημιουργήσει μια ΑΟΖ 4.000 φορές μεγαλύτερη από την επιφάνεια του.

Φυσικά τους παραπάνω ισχυρισμούς των Τούρκων αντικρούει με ισχυρά νομικά επιχειρήματα η ελληνική πλευρά η οποία δηλώνει έτοιμη να τα υποστηρίξει με επιτυχία στο Δικαστήριο της Χάγης. Δυνατότητα όμως που στερεί η άκρως επιθετική στάση της Τουρκίας που αντί του διαλόγου και της συνεννόησης επιλέγει την διπλωματία των κανονιοφόρων.  Και αυτό ακριβώς είναι το σημείο που απο την πλευρά τους οι Τούρκοι διεθνολόγοι και νομικοί ασκούν κριτική στον Ερντογάν καθώς πιστεύουν ότι με την επιθετική του στάση χάνεται η …εύκαιρα για την Τουρκία ώστε οι δυο χώρες να προσφύγουν στην Χάγη όπου εκείνη έχει στο «τσεπάκι» την δικαίωση.

Η Άγκυρα σε περίπτωση που η υπόθεση του Καστελόριζου φτάσει στην Χάγη θα επικαλεστεί δυο προηγούμενες αποφάσεις του ίδιου δικαστηρίου σε πρόσφυγες της Γαλλίας . Μια απόφαση  που αφορά τα νησιά της Μάγχης Jersey και Guernsey, τα οποία βρίσκονται κοντά στις γαλλικές ακτές αλλά ανήκουν στο Ηνωμένο Βασίλειο.  Η βρετανική κυβέρνηση ισχυρίζονταν ότι ο θαλάσσιος χώρος μεταξύ αυτών των δύο νησιών και των ακτών της πρέπει να θεωρηθεί ως βρετανική ΑΟΖ. Η Γαλλία είχε αντίθετη άποψη (όπως η Τουρκία με το Καστελόριζο) και οι δυο χώρες με ήρεμο και πολιτισμένο τρόπο προσέφυγαν στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Η απόφαση βγήκε υπέρ της Γαλλίας Το Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι τα δύο νησιά έχουν χωρικά  ύδατα, αλλά πέραν αυτών η θάλασσα παραμένει ανοιχτή και δεν αποτελεί βρετανική ΑΟΖ.

Ο φάκελος που έχει ετοιμάσει το νομικό γραφείο της Τουρκικής Προεδρίας περιλαμβάνει άλλες επτά αποφάσεις που έχει εκδώσει το ίδιο Δικαστήριο για διενέξεις μεταξύ :

• Γαλλίας & Καναδά το 1992 για τα νησιά – St. Pierre & Miquelon – στην είσοδο του Καναδά στον χερσόνησο της Νέας Σκωτίας.

• Τυνησίας και Λιβύης το 1982 για τα νησιά Kerkennah και Jerba.

• Γουινέας και Μπισάου το 1983 για το νησί Αλκατράζ το 1983 ·  

• Ερυθραίας και Υεμένης το 1998 έναντι του Jabal Al-Tair και του ομίλου Zubair.

•  Ουκρανία και Ρουμανία το 2009 για το νησί φιδιών.  

•  Μπαγκλαντές και Μιανμάρ 2012 για το νησί του Αγίου Μάρτιν  ·

• Νικαράγουας και Βενεζουέλας 2012 για τα νησιά Providencia και San Andres.

Σύμφωνα με τους τουρκικούς ισχυρισμούς όλες οι παραπάνω αποφάσεις του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης αναφέρουν ότι οι ΑΟΖ τέτοιων νησιών περιορίζονται στα χωρικά ύδατα τους.

Όμως και η Αθήνα  -όπως μαθαίνουμε – δεν μένει με τα χέρια σταυρωμένα . Έχει και εκείνη έτοιμα τα νομικά της επιχειρήματα για να αντικρούσει τους τουρκικούς ισχυρισμούς και να υπερασπιστεί με σθένος τις ελληνικές θέσεις. Το νομικό οπλοστάσιο του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου εγγυάται με μεγάλο βαθμό μια εθνική επιτυχία στην Χάγη.

• Καστελόριζο
• Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν
• Τουρκία
• Χάγη