Τουρκικά παιχνίδια στην κόψη του ξυραφιού με το Oruc Reis – Διπλωματικό ντεμαράζ από Αθήνα και στρατιωτική ετοιμότητα

Παιχνίδια στην κόψη του ξυραφιού με το Oruc Reis παίζει η Τουρκία, που συνεχίζει παράλληλα και τις προκλήσεις της σε λεκτικό επίπεδο. Προκλήσεις που δεν συνίστανται μόνο σε επιθετική ρητορική, αλλά και σε απόπειρες διαστρέβλωσης της πραγματικότητας. Με το τουρκικό ερευνητικό να φτάνει σε απόσταση 9 ναυτικών μιλίων από το Καστελόριζο το πρωί της Τρίτης, η Αθήνα προχωρά σε διπλωματική αντεπίθεση, βάζοντας στο τραπέζι όχι μόνο το εμπάργκο όπλων σε βάρος της Άγκυρας, αλλά και θέμα διακοπής της τελωνειακής ένωσης Τουρκίας – ΕΕ. Την ίδια ώρα σε στρατιωτικό επίπεδο οι Ένοπλες Δυνάμεις βρίσκονται σε καθεστώς ύψιστης ετοιμότητας, παρακολουθώντας κάθε κίνηση του Oruc Reis. Και το διάστημα μέχρι τις 22 Οκτωβρίου, όταν και λήγει η τουρκική NAVTEX είναι κρίσιμο.

Διπλωματική αντεπίθεση

Η κυβέρνηση λοιπόν την Τρίτη, εξαπέλυσε μια διπλωματική αντεπίθεση με στόχο να συνεχίσει τις προσπάθειες απομόνωσης της Τουρκίας:  Πέραν της Συνόδου Κορυφής που έστειλε τελεσίγραφο στην Τουρκία για κυρώσεις αλλά μετά από εβδομάδες, τον Δεκέμβριο– ασκεί πρέσινγκ προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για μέτρα που συνδέονται με την τελωνειακή ένωση της Τουρκίας όπως και σε κράτη μέλη της ΕΕ (Γερμανία, Ισπανία, Ιταλία) που συνεχίζουν τα προγράμματα εξοπλιστικών που έχουν υπογράψει με την Τουρκία, ύψους πολλών δισ. ευρώ. Είναι οι ίδιες που καθυστερούν και τις κυρώσεις σε βάρος της και επιμένουν στο διάλογο που δεν μπορεί να γίνεται ενώ είναι σε εξέλιξη εχθρικές ενέργειες της γειτονικής χώρας.

Ειδικότερα, σε επιστολή του προς τον Επίτροπο Διεύρυνσης Όλιβερ Βαρέλι ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, υπογράμμισε ότι η Τουρκία συνεχίζει να παραβιάζει μονομερώς, με την υιοθέτηση μη προβλεπομένων δασμολογικών, νομοθετικών και ισοδύναμων μέτρων, την τελωνειακή ένωση ΕΕ-Τουρκίας. Στο πλαίσιο αυτό ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξετάσει άμεσα την υιοθέτηση περαιτέρω μέτρων. Υπογράμμισε επίσης ότι ως μήνυμα αποδοκιμασίας για την κατά συρροή παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο συνολικής αναστολής της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας.

Λίγη ώρα αργότερα, ο κ. Δένδιας με επιστολές προς τους ομολόγους του της Ισπανίας, της Ιταλίας και της Γερμανίας ζήτησε να μπει εμπάργκο στην εξαγωγή όπλων προς την Τουρκία. Στο πλαίσιο αυτό ο Υπουργός Εξωτερικών υπενθυμίζει την σχετική παρέμβαση του Πρωθυπουργού στο τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σχετικά με την υποχρέωση των Κρατών Μελών της ΕΕ, όπως αυτή προκύπτει από Κοινή Θέση της, να αναστείλουν τις εξαγωγές στρατιωτικού εξοπλισμού προς τρίτες χώρες, οι οποίες χρησιμοποιούν τον εξοπλισμό αυτό για επιθετικές ενέργειες ή την περιφερειακή αποσταθεροποίηση, όπως ακριβώς πράττει η Τουρκία.

Ειδικά στην επιστολή του προς τον Γερμανό ομόλογό του, ο κ.Δένδιας ζητάει να μην δοθούν οι άδειες για την εξαγωγή συγκεκριμένου στρατιωτικού υλικού προς την Τουρκία, όπως υποβρύχια, φρεγάτες, αεροσκάφη και αναβάθμιση τεθωρακισμένων.

Σε ύψιστη ετοιμότητα οι Ένοπλες Δυνάμεις

Όλα αυτά συμβαίνουν την  ώρα που το Οruc Reis με τη συνοδεία έξι πολεμικών πλοίων έφτασε κοντά στα εννιά ναυτικά μίλια από το Καστελόριζο. Εκεί και για πρώτη φορά από το απόγευμα της περασμένης Δευτέρας 12 Οκτωβρίου όταν το Oruc Reis μπήκε στην Ελληνική υφαλοκρηπίδα ο Τουρκικός στολίσκος άλλαξε σχηματισμό, όπως έγραψε το Newpost. Οι αποστάσεις μίκρυναν και οι Τουρκικές φρεγάτες και κορβέτες σχημάτισαν ουσιαστικά μια κλειστή «ασπίδα» γύρω από το ερευνητικό. Πάνω από την Τουρκική αρμάδα πετούσε συνεχώς αεροσκάφος ναυτικής συνεργασίας CN-235 αλλά και ελικόπτερα S-70 τα οποία είχαν απονηωθεί από τις Τουρκικές φρεγάτες.

Για πρώτη φορά όμως τις τελευταίες ημέρες τα Τουρκικά πολεμικά πλοία είδαν και τις Μονάδες του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού να αλλάζουν και αυτές σχηματισμό. Και ενώ τα πλοία του Στόλου είχαν καταλάβει θέσεις με τακτικό πλεονέκτημα ενώ άλλες Μονάδες παρακολουθούσαν το Τουρκικό ερευνητικό αναδιατάχθηκαν. Αρκετά πλοία αναπτύχθηκαν νότια του Καστελόριζου σε κοντινές αποστάσεις σχηματίζοντας ένα πλωτό «τείχος». Την δική τους «ασπίδα» στο ακριτικό σύμπλεγμα. Μια κίνηση κυρίως συμβολική. Μήνυμα στην Άγκυρα ότι οι προκλήσεις έχουν και όρια με το Πολεμικό Ναυτικό να έχει και τα μέσα και τη βούληση να σταθεί φρουρός στα ακριτικά νησιά και στις θαλάσσιες περιοχές πλήρους κυριαρχίας. Και δεν ήταν μόνο οι Μονάδες επιφανείας πανέτοιμες στην ευρύτερη περιοχή αλλά και ο μεγάλος «εφιάλτης» των γειτόνων, τα Ελληνικά υποβρύχια.

Το Τουρκικό ερευνητικό συνεχίζει την πορεία του για μια ακόμη μέρα προς το νοτιοδυτικό όριο της παράνομης NAVTEX στον 28οΜεσημβρινό και από σήμερα αναμένεται να στρέψει και πάλι βορειοανατολικά. Τα ξημερώματα της ερχόμενης Πέμπτης αναμένεται σύμφωνα με το pattern που ακολουθεί να περνά ξανά κοντά από το Καστελόριζο και μάλιστα ίσως ακόμα πιο κοντά απ’ όσο πέρασε το πρωί.

Κρας τεστ η 22η Οκτωβρίου για το Oruc Reis

Σε κάθε περίπτωση, οι επόμενες ώρες και συγκεκριμένα μέχρι τις 22 Οκτωβρίου, θα είναι κρίσιμες. Και αυτό γιατί τότε, λήγει η παράνομη NAVTEX και θα φανεί εάν η Τουρκία θα κλιμακώσει ακόμη περισσότερο την ένταση επεκτείνοντας την διάρκεια της οδηγίας αλλά και το εύρος της. Αν δηλαδή θα πλησιάσει ακόμη περισσότερο στο Καστελόριζο ή σε άλλο νησί του συμπλέγματος της Μεγίστης ή στην Κρήτη. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα συνιστούσε μίζωνα κλιμάκωση από τη γειτονική χώρα, θα πυροδοτούσε την ένταση και θα πυρπολούσε όσες γέφυρες διαλόγου είχαν μείνει όρθιες έπειτα από τις τελευταίες εξελίξεις.

Οι Τούρκοι όμως, δεν φαίνονται διατεθειμένοι να περιορίσουν τις προκλήσεις τους. Αυτό μπορεί να φανεί και από τις δηλώσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος μετά το υπουργικό συμβούλιο την Τρίτη, προχώρησε σε άκρως εμπρηστικές δηλώσεις, τοποθέτηση που δείχνει και την αλαζονεία που επικρατεί στο σύστημα εξουσίας της γείτονος. «Όσο μεγαλώνει η Τουρκία τόσο αυξάνεται και η ζώνη ενδιαφέροντος της», είπε αρχικά ο Ερντογάν.

Τόνισε επίσης πως «δεν επιτρέψουμε την καταπάτηση των δικαιωμάτων μας» και πρόσθεσε: ««Επιφυλάσσουμε περισσότερους εφιάλτες για όσους δεν εγκαταλείπουν τα όνειρά τους να μας αποκλείσουν από Ανατολική Μεσόγειο, πράγμα που θα προστατεύουμε με τη ζωή μας όταν κριθεί απαραίτητο».

Είχαν προηγηθεί δηλώσεις σε αντίστοιχο μήκος κύματος από τον υπουργό Άμυνας Χουλουσί Ακάρ, ο οποίος ζήτησε μεν τη διεξαγωγή διαλόγου με την Ελλάδα, ωστόσο επιχείρησε να κάνει το άσπρο  μαύρο. Πιο αναλυτικά, μιλώντας σε τουρκικά μέσα ενημέρωσης, ο Χ. Ακάρ ανέφερε πως «έχουν γίνει διερευνητικές συζητήσεις με την Ελλάδα, ενώ πραγματοποιούμε και συζητήσεις στο ΝΑΤΟ, μέσα στο πλαίσιο οικοδόμησης μέτρων εμπιστοσύνης με την Αθήνα».

«Θέλουμε να συζητήσουμε, να λύσουμε τα προβλήματα με διάλογο, ωστόσο όλοι θα πρέπει να καταλάβουν ότι κανείς δεν μπορεί να μας λυγίσει με τετελεσμένα, με εκφοβισμό και πίεση» ανέφερε ο Τούρκος υπουργός Άμυνας, σε μια προσπάθεια να αντιστρέψει την πραγματικότητα και να φιλοτεχνήσει μια πολύ διαφορετική εικόνα για τις πράξεις της Τουρκίας.

Στη Χάγη Ελλάδα – Αλβανία για την ΑΟΖ

Σε μια παράλληλη εξέλιξη η οποία μπορεί να ερμηνευτεί και ως έμμεσο μήνυμα προς την Τουρκία, καταγράφηκαν νέα δεδομένα γύρω από το ενδεχόμενο οριοθέτησης ΑΟΖ Ελλάδας – Αλβανίας. Ο Νίκος Δένδιας επισκέφθηκε τα Τίρανα όπου είχε συναντήσεις με τον πρωθυπουργό της Αλβανίας Έντι Ράμα και τον ασκούντα χρέη υπουργού Εξωτερικών Γκεντ Τσεκάι. Οι δύο πλευρές συμφώνησαν να προχωρήσουν σε διαπραγματεύσεις για τον καθορισμό των θαλασσίων ζωνών, εντός συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος, και στο βαθμό που αυτές δεν τελεσφορήσουν, Ελλάδα και Αλβανία να υπογράψουν συνυποσχετικό και να προσφύγουν στη Χάγη προκειμένου να επιλυθεί αυτή η χρόνια εκκρεμότητα.

Κάτι που βεβαίως θα μπορούσε να γίνει και με την Τουρκία εάν φυσικά άφηνε κατά μέρους τις παράλογες απαιτήσεις της και πίεζε διαρκώς για διεύρυνση της ατζέντας του διαλόγου.

• Oruc Reis
• Καστελόριζο
• Τουρκία