current views are: 6

19 Φεβρουαρίου 2021
Δημοσίευση05:12

Τι θέλει να πετύχει ο Ερντογάν με την έξοδο του CESME– Η νέα NAVTEX και η διαφορά με τις προηγούμενες – Ο ρόλος των ΗΠΑ

Με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να έχει δεχθεί ήδη τα πρώτα αμερικανικά ραπίσματα σχετικά με τους S-400, και την ελληνική διπλωματία να έχει προχωρήσει σε κινήσεις ενίσχυσης των συμμαχιών της στην ευρύτερη περιοχή με αποκορύφωμα το Φόρουμ «Φιλία», οι τούρκοι με την πλάτη στον τοίχο επιλέγουν πάλι το δρόμο της όξυνσης της έντασης, λίγες μόνο ημέρες πριν την έναρξη του επόμενου γύρου διερευνητικών επαφών.

Δημοσίευση 05:12’

Με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να έχει δεχθεί ήδη τα πρώτα αμερικανικά ραπίσματα σχετικά με τους S-400, και την ελληνική διπλωματία να έχει προχωρήσει σε κινήσεις ενίσχυσης των συμμαχιών της στην ευρύτερη περιοχή με αποκορύφωμα το Φόρουμ «Φιλία», οι τούρκοι με την πλάτη στον τοίχο επιλέγουν πάλι το δρόμο της όξυνσης της έντασης, λίγες μόνο ημέρες πριν την έναρξη του επόμενου γύρου διερευνητικών επαφών.

«Τα ίδια Παντελάκη μου, τα ίδια Παντελή μου». Αυτή η φράση θα μπορούσε να περιγράψει εύγλωττα την επιστροφή της Τουρκίας στις προκλήσεις, που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα. Με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να έχει δεχθεί ήδη τα πρώτα αμερικανικά ραπίσματα σχετικά με τους S-400, και την ελληνική διπλωματία να έχει προχωρήσει σε κινήσεις ενίσχυσης των συμμαχιών της στην ευρύτερη περιοχή με αποκορύφωμα το Φόρουμ «Φιλία», οι Τούρκοι με την πλάτη στον τοίχο επιλέγουν πάλι το δρόμο της όξυνσης της έντασης.

Η νέα NAVTEX και η στάση της Αθήνας

Έτσι, η Τουρκία ανακοίνωσε πώς από την Πέμπτη έως και τις 2 Μαρτίου, βγάζει στο Αιγαίο το ωκεανογραφικό σκάφος «Τσεσμέ» προκειμένου να πραγματοποιήσει έρευνες σε περιοχές μεταξύ της Λήμνου, της Σκύρου και της Αλοννήσου. Η Αθήνα ήδη φρόντισε να αντιδράσει με έντονο τρόπο και όπως επεσήμανε ο εκπρόσωπος Τύπου του ΥΠΕΞ Αλέξανδρος Παπαϊωάννου, η ελληνική πρεσβεία στην Άγκυρα προχώρησε σε προφορικό διάβημα στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών.

Σε κάθε περίπτωση, η Αθήνα παρακολουθεί με ψυχραιμία τις τελευταίες τουρκικές κινήσεις, επιλέγοντας προσεκτικά τις τοποθετήσεις της. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Χρ. Ταραντίλης, αφού χαρακτήρισε την κίνηση της Άγκυρας «αχρείαστη», διεμύνησε πως «δεν διευκολύνει την καλυτέρευση των σχέσεών μας. Η Ελλάδα έχει προβεί σε όλες τις ενδεδειγμένες ενέργειες. Οι διερευνητικές επαφές είναι άτυπες συνομιλίες. Έχουμε διατυπώσει την άποψη ότι αποτελεί αχρείαστη ενέργεια (σ.σ. η έξοδος του «Τσεσμέ») και σίγουρα δεν βοηθά στο θετικό κλίμα». 

Οι διαφορές από τις προηγούμενες NAVTEX

Πάντως, όπως έγραψε το newpost, η τελευταία κίνηση της Άγκυρας έχει σημαντικές διαφορές σε σχέση με τις προηγούμενες NAVTEX που είχε εκδόσει η Τουρκία για το Oruc Reis και το Barbaros. Το «CESME» δεν είναι σκάφος με εξοπλισμό ο οποίος να επιτρέπει έρευνες σε υφαλοκρηπίδα αλλά υδρογραφικό με παλιές συσκευές και ηλεκτρονικά που περιορίζονται σε ανάλυση στήλης ύδατος. Ωστόσο και μόνο το γεγονός ότι πρόκειται για πλοίο το οποίο ανήκει στο Τουρκικό πολεμικό ναυτικό και έχει στελεχωθεί με προσωπικό αμιγώς στρατιωτικό έχει ιδιαίτερο συμβολισμό.

Ανάλογα συμβολική είναι η κίνηση της Άγκυρας να προχωρήσει σε έκδοση της navtex από τον σταθμό της Σμύρνης ο οποίος όπως ξεκαθαρίζει στο διάβημά της η Αθήνα δεν έχει καμία δικαιοδοσία για έκδοση ναυτικής οδηγίας στη συγκεκριμένη περιοχή μεταξύ Λήμνου, Αη Στράτη και Σκύρου.

Επιπλέον η τεράστια έκταση την οποία οριοθετεί η παράνομη Τουρκική navtex καταδεικνύει ότι η Άγκυρα φυσικά ενδιαφέρεται να προκαλέσει και όχι να πραγματοποιήσει επιστημονική έρευνα. Περιοχή η οποία εκτείνεται και δυτικά του 25ου Μεσημβρινού τον οποίο η Τουρκία εδώ και χρόνια θεωρεί ότι πρέπει να αποτελεί το όριο το οποίο να διαχωρίζει τους τομείς δικαιοδοσίας στο Αιγαίο μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας.

Πού το πάει ο Ερντογάν

Επί της ουσίας, πρόκειται για μια κίνηση του Ερντογάν με ελάχιστο ρίσκο και αυτό γιατί η περιοχή που έχει δεσμευθεί βρίσκεται σε διεθνή χωρικά ύδατα. Όπως χαρακτηριστικά εξήγησε ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Κωνσταντίνος Υφαντής, μιλώντας στην Πέμπτη στην εκπομπή «Χωρίς Μάσκα» με τους Νίκο Παναγιωτόπουλο και Γιώργο Σμυρνή στον Alpha 98,9, ο Ερντογάν γνωρίζει «άρα πολύ ότι η Ελλάδα μπορεί να διαμαρτυρηθεί γιατί δεν πήραμε άδεια, γιατί περί αυτού πρόκειται, αλλά μπορούμε να την κατηγορήσουμε για παρατυπίες αλλά όχι για παρανομίες. Είναι μία πολύ προσεκτικά επιλεγμένη κίνηση έτσι ώστε να μη δίνει πολλά περιθώρια στην ελληνική πλευρά».

Τυπικά λοιπόν, δεν προκύπτει κάποια παράνομη πράξη. Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει πως η εν λόγω NAVTEX είναι παράτυπη. Και αυτό γιατί κανονικά, όπως εξήγησε και ο καθηγητής στον Alpha 98,9, η Άγκυρα θα έπρεπε να ζητήσει άδεια από την Αθήνα. Αυτό ακριβώς κατέδειξε η Αθήνα, δια του εκπροσώπου του ΥΠΕΞ, ο οποίος στην ενημέρωση των διπλωματικών συντακτών διαμήνυσε πως «ο σταθμός της Σμύρνης δεν έχει εξουσιοδότηση να εκδίδει NAVTEX για αυτή την περιοχή».

Οι τουρκικές αξιώσεις και το blamegame

Ποιος λοιπόν είναι ο στόχος του Ερντογάν; Σύμφωνα με τον κ. Υφαντή, η Τουρκία θέλει να καταγραφεί ακόμη μία θέση της στην ατζέντα του διαλόγου. «Ο στόχος είναι να καταγραφεί μία ακόμα τουρκική θέση. Η οποία και αυτή δεν είναι καινούργια. Είναι ότι στην ουσία το Αιγαίο πρέπει να χωριστεί στα δύο. Είναι πολύ παλιά η θέση αυτή. Τώρα έχει μπει και αυτή στο αφήγημα της γαλάζιας πατρίδας. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία βλέποντας πως έχει κυλήσει ο καιρός από τον Νοέμβριο μέχρι σήμερα για το ποια θα είναι η τακτική της Τουρκίας», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Από την άλλη φυσικά, μπορούμε να διακρίνουμε και ακόμη μία αιχμή της τακτικής της Άγκυρας είναι η απόπειρα να στήσει παγίδες στη χώρα μας. Η υπολογισμένη πρόκληση με το CESME αποσκοπεί και στην προσπάθεια της Τουρκίας να πιέσει τη χώρα μας, ώστε να χάσει την ψυχραιμία της και να την ωθήσει σε αποχώρηση από το τραπέζι των διερευνητικών επαφών. Κάτι που μοιραία θα επιχειρούσε ο Ερντογάν να εκμεταλλευτεί δημιουργώντας ένα αφήγημα ότι αυτός είναι υπέρμαχος του διαλόγου και ότι η Ελλάδα είναι αυτή που αποφεύγει τη συζήτηση.

Ο αμερικανικός παράγοντας

Ας μην ξεχνάμε εξάλλου πως ο Ερντογάν προκαλεί και για ακόμη ένα λόγο. Το γεγονός ότι η νέα αμερικανική διοίκηση έδειξε από νωρίς τις προθέσεις της όσον αφορά την στάση της απέναντι στην Τουρκική κυβέρνηση. Ήδη το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έχει βάλει στο στόχαστρό του τόσο την κατάσταση με τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Τουρκία, όσο και το συνεχιζόμενο φλερτ της Άγκυρας με τη Μόσχα. Στην πρόσφατη τηλεφωνική επικοινωνία που είχε ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου, δε μάσησε τα δόντια του: Ζήτησε χωρίς περιστροφές την απόσυρση των S-400 από τα τουρκικά εδάφη.

Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο καθηγητής Υφαντής: «(Ο Ερντογάν) δοκιμάζει τις αντοχές της Ουάσινγκτον. Προσπαθεί να ανιχνεύσει μέχρι πιο σημείο η Ουάσινγκτον θα πιέσει την Τουρκία σε μία σειρά από ζητήματα όπως είναι και οι Ελληνοτουρκικές σχέσεις. Γιατί αν θεωρεί η Άγκυρα πως με τους S-400 εκεί τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα, ενδεχομένως στα ελληνοτουρκικά τα πράγματα να μην είναι τόσο δύσκολα και στο τέλος οι ΗΠΑ να αναγκαστούν να παίξουν το ρόλο που πάντοτε έπαιζαν και να κάνουν τον διαμεσολαβητή που θα διαμεσολαβήσει σε μία κρίση», συμπλήρωσε.


σχετικα αρθρα