Κρίσιμες επαφές Δένδια με Ερντογάν και Τσαβούσογλου – Με χαμηλές προσδοκίες στην Άγκυρα ο υπουργός Εξωτερικών – Διγλωσσία και προκλήσεις από τον «Σουλτάνο»

Χωρίς αυταπάτες, αλλά με εποικοδομητική διάθεση προσέρχεται ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας στην Τουρκία, όπου εκτός από τον ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου, θα συναντήσει νωρίτερα και τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ειδικά η συνάντηση με τον Ερντογάν έρχεται ενώ ο τούρκος πρόεδρος άφησε κατά μέρους τους χαμηλούς τόνους και έκανε εκτενείς αναφορές στο τουρκολιβυκό μνημόνιο, ενώ εκτόξευσε και απειλές προς την Κύπρο. Η συνάντηση του Νίκου Δένδια με τον πρόεδρο της Τουρκίας ανακοινώθηκε αργά το βράδυ της Τετάρτης έπειτα απο πρωτοβουλία του Ταγίπ Ερντογάν και πραγματοποιείται σε μια περίοδο που οι σχέσεις της Άγκυρας με τις Βρυξέλλες έχουν διαταραχθεί, ενώ ο Ταγίπ Ερντογάν προσπαθεί πατώντας σε πολλές βάρκες να ισορροπήσει απέναντι και στα εσωτερικά μέτωπα που δεν είναι λίγο και απειλούν την κυριαρχία του. Η συνάντηση στο γραφείο του Τούρκου προέδρου είναι εκτός προγράμματος και εκτός πρωτοκόλλου και θα γίνει λίγη ώρα πριν από το ραντεβού του Έλληνα ΥΠΕΞ με τον Τούρκο ομόλογό του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου.

Η διγλωσσία του μαινόμενου και αγχωμένου Ερντογάν

Το βράδυ της Τετάρτης, ο «σουλτάνος», έπειτα από μια μικρή περίοδο ηρεμίας, απασφάλισε εκ νέου. Προχώρησε σε διπλή πρόκληση τόσο κατά της χώρας μας, όσο και κατά της Κύπρου, ενώ σε ένα ρεσιτάλ διγλωσσίας θα κάνει δεκτό τον κ. Δένδια στις 15:00:

• Από τη μία, ο Ερντογάν επικαλέστηκε το παράνομο τουρκολυβικό σύμφωνο, τονίζοντας πως η Άγκυρα έχει στόχο να κάνει σεισμικές έρευνες και γεωτρήσεις στις περιοχές που αυτό προβλέπει, κάνοντας αναφορά μάλιστα και στη χώρα μας. «Εμείς στην ανατολική Μεσόγειο το μεγάλο μας άλμα το κάναμε με τη συμφωνία που κάναμε με τη Λιβύη. Η Τουρκία με το θέμα της Λιβύης, έδειξε την αποφασιστικότητα της και στο ζήτημα των σεισμικών ερευνών και στο θέμα των γεωτρήσεων. Εμείς εκεί μπορούμε να κάνουμε και σεισμογραφικές έρευνες και γεωτρήσεις. Η Ελλάδα ενοχλήθηκε διότι δεν διαθέτει τέτοια πλοία. Όμως η Ελλάδα δεν έχει και δικαιώματα στην περιοχή όπως έχουμε εμείς». Η δήλωση αυτή, υποκρύπτει και το «άγχος» του Σουλτάνου, ο οποίος βλέπει την ελληνική κυβέρνηση να προχωρά με ταχείς ρυθμούς στην επανεκκίνηση των ελληνολιβυκών σχέσεων. Ο πρωθυπουργός της Λιβύης Ντμπεϊμπά δήλωσε στην Τρίπολη ότι ενδιαφέρεται η χώρα του για μια κοινή ΑΟΖ στα νότια της Κρήτης και επανέλαβε την ίδια θέση στην Αθήνα και ο μεταβατικός πρόεδρος Αλ Μένφι. Όπως έγραψε το Newpost, θα είναι δύσκολο να αποσυρθεί το τουρκολιβυκό σύμφωνο αλλά πλέον μπαίνει στο παιχνίδι δυναμικά και η Ελλάδα έστω κι αν η παρουσία της Τουρκίας στην Λιβύη είναι δεκαετής. Μια κοινή ΑΟΖ Κρήτης – Λιβύης στην ουσία ακυρώνει το παράνομο τουρκολιβυκό σύμφωνο γι αυτό και δημιουργεί νέα δεδομένα ακόμη και η συζήτηση που μόλις άρχισε.
• Από την άλλη, ο  πρόεδρος της Τουρκίας έδειξε σκληρή στάση και στο ζήτημα της Κύπρου: Υποστήριξε πως η Άγκυρα έχει δείξει καλή θέληση και έχει αποσύρει τα πλοία της για συντήρηση, όμως πρόσθεσε πως «είπαμε και κάτι ακόμα, στην Κύπρο δεν θα επιτρέψουμε να σφετεριστούν τα δικαιώματα της βόρειας Κύπρου. Αν χρειαστεί θα επέμβουμε. Τα πλοία μας αυτή τη στιγμή είναι έτοιμα να πλεύσουν. Αν χρειαστούν να γίνουν βήματα, θα τα κάνουν. Εμείς δεν αποφεύγουμε τις συνομιλίες,αρκεί να ξέρουν πως πρέπει να σέβονται την Τουρκία». Εδώ δεν πρέπει να ξεχνάμε πως σε λίγες ημέρες -συγκεκριμένα στις 27 Απριλίου- θα διεξαχθεί η πενταμερής για το Κυπριακό, όπου η Άγκυρα προσέρχεται με σκληρές θέσεις. Η δήλωση αυτή θα μπορούσε να είναι ένας μοχλός πίεσης προς τη Λευκωσία.

Χαμηλές προσδοκίες

Σε κάθε περίπτωση, και παρά την «αναβάθμιση» της τελευταίας στιγμής του πλαισίου της συνάντησης, η ελληνική πλευρά κρατά, συνειδητά, χαμηλά τις προσδοκίες, αναμένοντας την αναπαραγωγή ορισμένων σταθερών απόψεων εκ μέρους της Άγκυρας.

Όπως έγραφε το Newpost, η αποστολή Δένδια στην Άγκυρα ούτως η άλλως είναι ιδιαίτερα δύσκολη. Θα μπορούσε όμως  να είναι ένα πρώτο βήμα ανάμεσα στις δύο χώρες μετά από μία πολύμηνη κλιμάκωση της έντασης με υπαιτιότητα της Τουρκίας. Προτεραιότητα της ελληνικής διπλωματίας είναι να ζητήσει και να πάρει εγγυήσεις από την τουρκική πλευρά ότι δεν θα προχωρήσει σε επιθετικές και άλλες προκλητικές ενέργειες στην ανατολική Μεσόγειο στέλνοντας ξανά το Oruc Reis με πολεμικά πλοία στην ελληνική ΑΟΖ.

• Νίκος Δένδιας
• Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν