current views are: 2

13 Απριλίου 2019
Δημοσίευση08:43

Τάσος Ιορδανίδης: «”Ο Τζόνι πήρε το όπλο του” είναι πρόσκληση σε ένα θεατρικό συλλαλητήριο»

Ο ηθοποιός μιλάει στο newpost για τον ρόλο του Τζο στο αντιπολεμικό αριστούργημα του Ντάλτον Τράμπο που ανεβαίνει στο θέατρο Altera Pars σε σκηνοθεσία της Θάλειας Ματίκα και αποκαλύπτει τα σχέδια του για το μέλλον

Δημοσίευση 08:43’
αρθρο-newpost

Ο ηθοποιός μιλάει στο newpost για τον ρόλο του Τζο στο αντιπολεμικό αριστούργημα του Ντάλτον Τράμπο που ανεβαίνει στο θέατρο Altera Pars σε σκηνοθεσία της Θάλειας Ματίκα και αποκαλύπτει τα σχέδια του για το μέλλον

Πώς ήρθατε για πρώτη φορά σε επαφή με το έργο;  Ήταν στο σινεμά, ήταν μέσα από το video – clip των Metallica, ήταν το βιβλίο;
– Μόλις αποφοίτησα από τη δραματική σχολή, η θεατρική ομάδα Elan, με κύριο εκφραστή των καλλιτεχνικών-κοινωνικών ανησυχιών της, τη Ζωή Ζάννα, με προσέγγισε για να υπηρετήσω το ρόλο του Τζο. Η θεατρική διασκευή ήταν του Bradley-Rand Smith και η θεματολογία με «κέρδισε» με το καλημέρα. Με ευλαβική προσήλωση διάβασα τη νουβέλα γύρω στις 10 φορές και, χωρίς καμία δόση υπερβολής, την ταινία την είδα, 20 φορές. Το video-clip των Metallica το ήξερα γιατί η μουσική τους αποτελούσε μέρος των ακουσμάτων μου αλλά δε γνώριζα τίποτα για το μύθο πίσω απ’ αυτό.

Ο Τράμπο και η γραφή του άνοιξαν για μένα ένα παράθυρο σε έναν καινούριο κόσμο. Υπήρξε μία προσωπική κοινωνικοπολιτική αφύπνιση και αυτό ήταν ένα πολύ σημαντικό δώρο γιατί θα χαρακτήριζα τον εικοσιδύο ετών εαυτό μου σχεδόν απολιτίκ. Χαίρομαι που έχω την ευκαιρία να υπηρετήσω ξανά μηνύματα που αντιπροσωπεύουν τη συνολική στάση ζωής μου και ελπίζω ότι η φυσική ωρίμανση να είναι αρωγός των φορτίων του ήρωα.

Ποιες ήταν οι πρώτες αντιδράσεις σας στο έργο;
– Ανέφερα πριν τη λέξη απολιτίκ και δεν το έκανα τυχαία. Ανήκω σε μία γενιά που τουλάχιστον μέχρι μία ηλικία-καλώς ή κακώς,- η ιστορία θα δείξει- υπήρξε υπερ-προστατευμένη. Σχεδόν τοποθετημένη σε μια γυάλα ή σε μια φούσκα αν θέλετε, που δεν αντιμετώπιζε πραγματικές δυσκολίες. Που όλα έρχονταν εύκολα, ανώδυνα. Η καθημερινότητα εμπεριείχε επίκτητες ψευδείς ανάγκες και έχω την αίσθηση ότι ανδρωνόμασταν εντός των τειχών μίας πολιτισμικής παρακμής με επικεφαλής την άγνοια και την αδιαφορία.

Ο Τζο Μπόναμ, ένας νεαρός στρατιώτης, τραυματίζεται φρικτά κατά τη διάρκεια εχθροπραξιών από μια οβίδα. Ακρωτηριασμένος στα χέρια και τα πόδια, χωρίς όραση και ακοή, με διαλυμένο πρόσωπο και, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των γιατρών, με κατεστραμμένο εγκέφαλο, μεταφέρεται στο νοσοκομείο, με την προοπτική να χρησιμοποιηθεί ως πειραματόζωο. Ωστόσο, ο Τζο, καταδικασμένος σε μια ολοκληρωτική σιωπή, αρχίζει ξαφνικά να σκέφτεται, να αισθάνεται, να ονειρεύεται και να θυμάται, διαψεύδοντας τις εκτιμήσεις της επιστήμης. Ο Τζο για μένα πήρε τις διαστάσεις συμβόλου και με έκανε να αποχωριστώ την κάπως αυτάρεσκη και αδρανή αντιμετώπιση των πραγμάτων. Από τη μια μεριά ένιωσα μια βαθιά συντριβή για την αλλοτρίωση του είδους μας και από την άλλη οχυρώθηκα με πίστη και ελπίδα από τη συνάντησή μου με τη δύναμη της ανθρώπινης ψυχής, που αντιπροσωπεύει ιδανικά ο Τζο.

Τι ήταν αυτό που σας παρακίνησε να ανεβάσετε το έργο;  Βρίσκετε παραλληλισμούς ανάμεσα στις συνθήκες που ενέπνευσαν τον Ντάλντον Τράμπο το ’39 και τις σημερινές συνθήκες;
– Ζούμε σε μία εποχή που βομβαρδιζόμαστε από εικόνες βομβαρδισμένων τόπων, μανάδων που ψάχνουν τα παιδιά τους μέσα σε χαλάσματα, νεκρών πατεράδων, μια εποχή αίματος, όπου συνεχίζουμε να μη γνωρίζουμε-παρά μόνο να εικάζουμε-τα αίτια. Παρά την υπερπληροφόρηση οι δράστες, οι πραγματικοί δράστες, παραμένουν αθέατοι. Το τραγικό είναι ότι δεν υπάρχουν πλέον μόνο ακούσματα και διηγήσεις και γραπτές εξιστορήσεις ή εξωραϊσμένα ντοκιμαντέρ. Υπάρχουν εικόνες. Εικόνες φρίκης, εικόνες που σφίγγουν το στομάχι. Και παρ’ όλα αυτά η αδράνεια, η παθητικότητα και η απάθεια δείχνουν να κυριαρχούν. Ο καθένας μας, μέσω της δουλειάς του, των προσλαμβανουσών του και των δυνατοτήτων του, έχει τη βαθιά υποχρέωση να ορθώσει ανάστημα, να καταγγείλει και να αφυπνίσει. Δεν υπάρχει καμία καλλιτεχνική ή εισπρακτική προσδοκία. Το μόνο ζητούμενο είναι να εκφράσουμε με σεβασμό, υγιείς πεποιθήσεις και να σταθούμε αντάξιοι της θεματολογίας. Χαίρομαι για την εξαιρετική θεατρική απόδοση της Σοφίας Αδαμίδου, για τη σκηνοθετική προσέγγιση της Θάλειας Ματίκα, για το σκηνικό κοστούμι της Ηλένιας Δουλαδήρη, τους φωτισμούς του Σάκη Μπιρμπίλη και την πρωτότυπη μουσική του Τάσου Σωτηράκη. Χαίρομαι γιατί αντιμετώπισαν το συνολικό εγχείρημα με βαθύ αίσθημα ευθύνης και με κινητοποίησαν ευεργετικά.

Πως προσεγγίσατε τον ρόλο του Τζο; Ποιο ήταν αυτό το στοιχείο που πιστεύετε ότι σας επέτρεψε να «ξεκλειδώσετε» τον ρόλο ενός ζωντανού – νεκρού, να γίνετε η «φωνή» ενός ανθρώπου που δεν έχει φωνή;
– Χωρίς να θέλω να φανώ αμετροεπής νομίζω ότι ο Τζό βρίσκεται στα πλαίσια των ηρώων των τραγικών μας. Ένας άλλος Ορέστης, ένας άλλος Φιλοκτήτης, ένας άλλος Προμηθέας. Η σκέψη της Θάλειας Ματίκα για έναν-όσο είναι επιτρεπτό και εφικτό-τραγωδιακό κώδικα αποτελεί ένα κεντρικό καλλιτεχνικό σημείο αναφοράς που εφάπτεται με το σύγχρονο κειμενικό λόγο.

Η παράσταση που είδα έχει τρομακτικές φυσικές απαιτήσεις από τον ηθοποιό; Πώς προετοιμαστήκατε γι αυτό;
– Η προετοιμασία ήταν ψυχική και πνευματική. Παγιδεύτηκα στο σκοτάδι ενός κρανίου και ο εγκλωβισμός υπήρξε επιτακτικός. Όταν ο ήρωας δραματουργικά βρίσκεται σε αυτή τη θέση, ο ηθοποιός οφείλει να συμπορευθεί, να υπερβάλλει εαυτόν και να ανακαλύψει δυνάμεις που ενδεχομένως δεν γνώριζε ότι διαθέτει.

Η εικόνα επί σκηνής θυμίζει ταυτόχρονα κρεβάτι νοσοκομείου αλλά και Σταύρωση (χωρίς Ανάσταση). Θα ήθελα τις σκέψεις σας γι’ αυτό.
– Υπάρχει αναγωγή, πράγματι. Το σύμβολο Τζο, σαν ένας άλλος Χριστός, με το όπλο του ανά χείρας-που δεν είναι άλλο από το μυαλό του και την καρδιά του-στέκεται απέναντι στο μιλιταρισμό και τους μαριονετίστες του. Προκαλεί τη συλλογική μνήμη να διαλογιστεί και να καταδικάσει κάθε μορφή βίας προσφέροντας επιπροσθέτως την ευκαιρία της συναισθηματολογικής κάθαρσης.

Τι θα θέλατε να εισπράξει το κοινό από την παράσταση;
– Πρόκειται  για μία πρόσκληση σε ένα θεατρικό συλλαλητήριο που εξυμνεί τον ανθρώπινο νου και καταδικάζει τις σκοτεινές πλευρές αυτού. Ο μονόλογος του Τζο είναι ένα τανκ ελπίδας, ένα καταγγελτικό καταδρομικό, που έχω την τύχη να έχω στα χέρια μου, ώστε να κοινωνήσω τη διανόηση του Τράμπο, την οποία πλήρως ενστερνίζομαι. Μία διανόηση που δε στάθηκε μόνο στην αντιπολεμική θεματική αλλά εξύμνησε και την αδάμαστη θέληση της ανθρώπινης φύσης για ζωή. Μία διαχρονική γραφή που υπενθυμίζει πόσο σημαντική είναι η ιστορική μνήμη για την κουλτούρα αυτού του κόσμου.

Αν προκληθεί στο θεατή, έστω και στον ελάχιστο βαθμό, μία ευαισθητοποίηση, θεωρώ ότι ο στόχος της παράστασης θα έχει επιτευχθεί.

Παρατηρώ μια ανταλλαγή ρόλων με τη σύζυγό σας Θάλεια Ματίκα: Την σκηνοθετήσατε στο «Beginning» και σας σκηνοθετεί στο «Ο Τζόνι πήρε το όπλο του». Πόσο εύκολο είναι αυτό για δυο ανθρώπους που μετά από το θέατρο επιστρέφουν μαζί στο σπίτι τους;
– Είμαστε… μπαρουτοκαπνισμένοι πλέον. Έχουμε συνηθίσει σε αυτή την πραγματικότητα και με τα πάνω της και με τα κάτω της. Κακά τα ψέματα όμως, αισθανόμαστε τυχεροί που μπορούμε να συμπορευόμαστε σε έναν χώρο που μας δίνει τη δυνατότητα να εκφραζόμαστε, σε ένα χώρο που αγαπάμε. Έτσι, οι συνεργασίες μας πάντα λειτουργούν αγαστά και εποικοδομητικά χωρίς να χάνεται το νήμα της διαπροσωπικής μας σχέσης.

Ποια είναι τα σχέδιά σας για το επόμενο διάστημα; Τι θα σας ικανοποιούσε σε σχέση με τη συγκεκριμένη παράσταση;
– Από τον Οκτώβριο, θα βρίσκομαι στο θέατρο Αποθήκη για τον «Πατέρα» του Στρίντμπεργκ. Ο Βασίλης Μπισμπίκης έχει αναλάβει τη σκηνοθεσία, ακολουθώντας τη μέθοδο που ακολούθησε στο πρόσφατο ανέβασμα του «Άνθρωποι και ποντίκια» του Στάινμπεκ. Για να σας δώσω ένα spoiler, η κλασική ιστορία μεταφέρεται στην Αθήνα του 2019.

Είμαι πολύ χαρούμενος για τη συνεργασία με το Βασίλη, για τη σκηνική συνάντηση με τη Μαρίνα Ασλάνογλου που θαυμάζω και εκτιμώ απεριόριστα αλλά και την παραγωγική πραγμάτωση από τα Αθηναϊκά θέατρα που έχουν περιφρουρήσει με πολλή θέρμη την καλλιτεχνική αυτή προοπτική. Όσον αφορά τον Τζόνι, θέλω να πρεσβεύσει το «Τας νίκας άνευ αίματος ποιείσθαι». Τότε, θα αισθανθώ ένα ολοκληρωτικό αίσθημα πληρότητας.

 


σχετικα αρθρα