Η ΕΟΚΑ Β, η Τουρκική εισβολή και η σχέση Μακάριου – Γρίβα: Μια τραγική σελίδα της Κυπριακής ιστορίας

Η ιστορία της Κύπρου τον 20ό αιώνα είναι γεμάτη από γεγονότα που διαμόρφωσαν το μέλλον της. Δύο σημαντικοί παράγοντες σε αυτή την ιστορία είναι η ΕΟΚΑ Β και η τουρκική εισβολή, καθώς και η σχέση του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’ με τον Γεώργιο Γρίβα.

ΕΟΚΑ Β

Η ΕΟΚΑ Β (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών Β) ήταν μια εθνικιστική οργάνωση που ιδρύθηκε το 1971 από τον Γεώργιο Γρίβα (Διγενή), με σκοπό την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα (Ένωσις). Η οργάνωση αυτή ήταν συνέχεια της πρώτης ΕΟΚΑ που είχε δραστηριοποιηθεί από το 1955 μέχρι το 1959, και είχε ως στόχο την αποτίναξη του βρετανικού ζυγού και την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα.

Η ΕΟΚΑ Β, σε αντίθεση με την ΕΟΚΑ, δεν είχε τη στήριξη του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’. Αντιθέτως, ερχόταν σε σύγκρουση μαζί του, καθώς ο Μακάριος υποστήριζε την ανεξαρτησία της Κύπρου και όχι την Ένωση. Η δράση της ΕΟΚΑ Β είχε ως αποτέλεσμα την αποσταθεροποίηση της Κύπρου, με σειρά επιθέσεων και βομβιστικών ενεργειών, που δημιουργούσαν κλίμα φόβου και ανασφάλειας.

Τουρκική εισβολή

Η τουρκική εισβολή στην Κύπρο, γνωστή ως «Επιχείρηση Αττίλας», πραγματοποιήθηκε στις 20 Ιουλίου 1974. Αφορμή για την εισβολή ήταν το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974, που οργανώθηκε από την ΕΟΚΑ Β με τη στήριξη της ελληνικής χούντας, και είχε ως στόχο την ανατροπή του Μακαρίου και την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα.

Μετά την ανατροπή του Μακαρίου, η Τουρκία, επικαλούμενη την προστασία των Τουρκοκυπρίων και τις εγγυήσεις που της παρείχαν οι Συνθήκες Ζυρίχης και Λονδίνου του 1960, εισέβαλε στην Κύπρο. Η τουρκική εισβολή είχε ως αποτέλεσμα την κατοχή του 37% περίπου του κυπριακού εδάφους, που παραμένει μέχρι σήμερα.

Σχέση Μακαρίου – Γρίβα

Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ’ και ο Γεώργιος Γρίβας είχαν μια πολύπλοκη σχέση που χαρακτηριζόταν από συνεργασία και αντιπαράθεση. Στην αρχή, οι δύο άνδρες συνεργάστηκαν στον αγώνα της ΕΟΚΑ (1955-1959) κατά των Βρετανών, με τον Μακάριο να ηγείται πολιτικά και τον Γρίβα στρατιωτικά.

Ωστόσο, μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου το 1960, οι διαφορές τους άρχισαν να γίνονται εμφανείς. Ο Μακάριος προωθούσε την ανεξαρτησία της Κύπρου, θεωρώντας την ως το πιο ρεαλιστικό και βιώσιμο μέλλον για το νησί. Αντίθετα, ο Γρίβας παρέμεινε αμετακίνητος στο στόχο της Ένωσης με την Ελλάδα. Η ίδρυση της ΕΟΚΑ Β από τον Γρίβα το 1971 και η αντιπαράθεση της με τον Μακάριο ήταν η κορύφωση αυτής της διαφωνίας, η οποία οδήγησε στην αποσταθεροποίηση της Κυπριακής Δημοκρατίας και τελικά στο πραξικόπημα του 1974.

Η περίοδος αυτή είναι μια από τις πιο τραγικές σελίδες της ιστορίας της Κύπρου, καθώς οι πολιτικές και στρατιωτικές αντιπαραθέσεις μεταξύ των ηγετών και οι εξωτερικές επεμβάσεις οδήγησαν στην τραγική κατάσταση που επικρατεί μέχρι και σήμερα στο νησί, με την διχοτόμηση και την συνεχιζόμενη παρουσία ξένων στρατευμάτων.

• Αρχιεπίσκοπος Μακάριος
• Γεώργιος Γρίβας
• Κύπρος